Miljardensteun aan Egypte moet afhankelijk zijn van mensenrechtenhervormingen
De EU zal naar verwachting haar handtekening zetten onder 1 miljard euro financiële steun aan Egypte tijdens de conferentie in Cairo op 29 en 30 juni. Amnesty International vraagt de leiders om zich aan hun eigen regels te houden en aan te dringen op hervormingen op het gebied van mensenrechten, democratie en de rechtsstaat in Egypte.
‘Deze overeenkomst is een van de duurste financiële steunovereenkomsten die de EU ooit heeft gesloten met een land buiten de EU,’ zegt Eve Geddie van Amnesty International. ‘Door er niet voor te zorgen dat de Egyptische autoriteiten duidelijke criteria voor mensenrechten en de rechtsstaat aannemen als voorwaarde voor financiering, overtreedt de EU haar eigen regels.’
Onderdeel van strategisch partnerschap
De conferentie maakt deel uit van een breder strategisch partnerschap tussen de EU en Egypte. Onderdeel van dit partnerschap zijn EU-investeringen in migratie en grenscontrole, ondanks de aanhoudende golf van willekeurige aanhoudingen en gedwongen terugkeer van duizenden Soedanese vluchtelingen door de Egyptische autoriteiten.
Op 17 maart hebben de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, de Italiaanse premier Giorgia Meloni, de Belgische premier Alexander De Croo, de Oostenrijkse bondskanselier Karl Nehammer en de Griekse premier Kyriakos Mitsotakis hun handtekening gezet onder het strategisch partnerschap tussen de EU en Egypte met de Egyptische president Abdel Fattah al-Sisi. Het partnerschap omvat 7,4 miljard euro aan subsidies en leningen van de EU tot eind 2027. De investeringsconferentie die dit weekend in Caïro zal plaatsvinden, is de eerste mijlpaal van het partnerschap.
Mensenrechtenschendingen in Egypte
Duizenden mensen zitten onder erbarmelijke omstandigheden ten onrechte achter tralies omdat ze hun mensenrechten hebben uitgeoefend. Het gaat om journalisten, critici, leden van de oppositie, vreedzame demonstranten en mensenrechtenactivisten. ‘De EU moet ervoor zorgen dat Egypte de mensen die willekeurig worden vastgehouden vrijlaat voordat de overeenkomst doorgaat,’ aldus Geddie.
‘De EU-leiders moeten erkennen dat een van de hoofdoorzaken van de terugkerende economische crises in Egypte, is dat de regering geen verantwoording hoeft af te leggen aan de bevolking,’ zegt Geddie. ‘Als Egypte de rechtsstaat niet respecteert, en de censuur niet opheft, dragen de miljarden aan belastinggeld van de EU alleen maar bij aan een verdere ondermijning van niet alleen de burgerlijke en politieke rechten van het Egyptische volk, maar ook de sociaaleconomische rechten.’
Mensenrechten handboek
Amnesty International en 15 Egyptische en internationale mensenrechtenorganisaties presenteerden een drie-punten handboek aan de Europese Commissie en lidstaten. Dit om internationale en EU-wetgeving te handhaven en om ervoor te zorgen dat macro-financiële hulp aan Egypte zorgt voor concrete, meetbare, structurele en tijdgebonden vooruitgang op het gebied van mensenrechten in het land.
Het handboek bevat een routekaart voor structurele hervormingen en specifieke, openbare doelen en benchmarks voor Egypte om aan zijn mensenrechtenverplichtingen te voldoen. De gids roept Egypte op om onmiddellijk en onvoorwaardelijk alle personen vrij te laten die uitsluitend zijn vastgezet vanwege het vreedzaam uitoefenen van hun mensenrechten, waaronder het recht op vrijheid van meningsuiting, vereniging en vreedzame vergadering.
Tot slot worden de Egyptische autoriteiten opgeroepen om het recht op vrijheid van meningsuiting, vereniging en vreedzame vergadering te respecteren, zowel voor, tijdens als na de parlementsverkiezingen van 2025.
