Mijn eerste week in vrijheid na tien jaar cel

Toen ik vanuit de gevangenis mijn moeder belde om haar te vertellen dat ik na tien jaar cel vrij zou komen, viel ze flauw. Zo moesten water over haar heen gooien om haar bij te brengen. Toen ze me later na al die jaren in de gevangenis weer zag, hield ze me heel stevig vast. Ze liet me pas na een kwartier weer los. En de hele tijd stroomden tranen van geluk uit haar ogen.

Door: Moses Akatugba

Ik was zielsgelukkig toen ik op 28 mei om 4 uur ’s middags hoorde dat ik zou worden vrijgelaten. Ik was zo blij, dat ik eerst niet eens kon praten. De dag erna vierde ik het nieuws in de gevangenis door een voetbalwedstrijd te organiseren tussen de terdoodveroordeelden en de andere gevangenen. In de gevangenis was ik de coach van het terdoodveroordeelden-team. We wonnen de wedstrijd met 3-0! Iedereen vond het zo heerlijk om te spelen.

Die zondag ging ik naar de kerk in de gevangenis. Ik had koekjes en vruchtensap meegebracht om uit te delen aan de andere gevangenen en in de kerk werd bekendgemaakt dat ik vrijgelaten zou worden. Iedereen was blij. Ik had vrienden in de gevangenis: ik gaf Engelse les en rekenen aan medegevangenen.

Een paar dagen later werd ik vrijgelaten. Die eerste avond thuis had mijn moeder een speciaal gerecht gekookt – okra-soep met rundvlees. De hele familie at samen aan de eettafel. Daarna was er een feest met vrienden van de familie. We zongen, maakten muziek en gingen samen in gebed. We hebben gebeden voor alle activisten die zich inzetten voor mijn vrijlating, de mensen van Amnesty International en Justine Ijeomah (directeur van HURSDEF, Nigeria’s Human Rights en Social Development en Environmental Foundation) en zijn vrouw Goodness Justine. En we deelden drankjes met iedereen op het feest.

De eerste nacht dat ik in mijn nieuwe bed sliep, sliep ik zo goed. Wat me het meest verbaasde, was dat ik om 5 uur ’s morgens geen gevangenisbel hoorde. Ik wachtte op het geluid, en realiseerde me toen dat het geen droom was, maar dat ik echt vrij was. Toen ik dat besefte, voelde ik de vrijheid diep in mijn wezen. Alles was voorgoed veranderd. Ik viel weer in slaap en sliep tot 10 uur, genietend van mijn ‘vrijheidsslaap’. Mijn familie kwam me wakker maken, maar ik zei dat ik langer wilde slapen. Het was zo’n goede slaap.

In die eerste dagen van mijn vrijheid kwam ik een oude schoolvriend tegen. Hij keek naar me alsof hij een geest zag. Volgens een lokaal gebruik, moet je zand gooien op een geest, dan verdwijnt hij. Hij pakte zand van de grond en begon dat over mij heen te gooien! Ik zei: ‘gooi geen zand over me, ik leef, ik ben geen geest!’ Toen raakte hij me aan en gaf me een knuffel: hij dacht dat ik geëxecuteerd was. Hij vertelde me dat hij nooit was vergeten hoe hij me de laatste keer voor mijn arrestatie had gezien, tien jaar geleden.

Thuis voelde alles raar, hoewel ik zo opgelucht ben. Zoveel dingen zijn er de laatste tien jaar veranderd: er zijn nieuwe bruggen gebouwd en iedereen gebruikt nu laptops en mobiele telefoons.

Nu ik vrij ben wil ik mijn opleiding afmaken en mijn droom laten uitkomen – ik wil dokter worden naar de wens van mijn overleden vader. Maar ik word ook mensenrechtenactivist om anderen te helpen die dezelfde uitdagingen tegenkomen als ik. Ik heb al een sollicitatieformulier ingevuld en pasfoto’s laten maken. Dat is wat er nodig is om als vrijwilliger te werken bij HURSDEF. De directeur, Justine, verwelkomde me als ‘kameraad Moses Akatugba’. En ik antwoordde: Justine, ik sluit me aan bij de strijd tegen marteling zodat anderen niet de pijn hoeven voelen die ik meemaakte.

Op 28 mei 2015 kreeg Moses Akatugba, een Nigeriaanse terdoodveroordeelde, na bijna tien jaar celstraf gratie. Hij had na marteling bekend drie telefoons en geld gestolen te hebben, een misdaad die hij zegt nooit te hebben begaan. Meer dan 800.000 activisten schreven brieven om gerechtigheid voor Moses te vragen. In Nederland voerden we onder meer actie voor Moses tijdens de Schrijfmarathon, en via de Bliksemacties en de Write for Rights schrijfacties.