Tijd voor Meta om Rohingya te compenseren voor rol bedrijf in etnische zuivering

Meta moet onmiddellijk herstelbetalingen doen aan de Rohingya voor de rol die Facebook speelde in de etnische zuivering van de vervolgde minderheidsgroep. Dat zegt Amnesty International vandaag, 6 jaar nadat het leger van Myanmar een wrede operatie begon om de Rohingya het land uit te drijven. Daarbij werden vrouwen en kinderen verkracht, hele dorpen platgebrand en duizenden mensen gedood.

De algoritmes van Facebook en de genadeloze jacht op winst van Meta zorgden voor een ‘echokamer’ die de haat tegen de Rohingya versterkte, en droegen bij aan de omstandigheden die ervoor zorgden dat de Rohingya massaal Myanmar ontvluchtten.

‘Het is 6 jaar geleden dat Meta bijdroeg aan de gruwelijke schendingen tegen de Rohingya. Hoewel dit een van de meest ongehoorde voorbeelden is van de betrokkenheid van een social mediabedrijf bij een mensenrechtencrisis, wachten de Rohingya nog steeds op compensatie van Meta’, zegt Pat de Brún, hoofd van Amesty’s Tech-afdeling.

Uit ons onderzoek blijkt duidelijk dat de gevaarlijke algoritmes van Facebook de haat tegen de Rohingya actief aanwakkerden en bijdroegen aan het massale geweld tegen hen. Deze algoritmes zijn erop gericht om koste wat het kost ‘betrokkenheid’ van gebruikers en bedrijfswinst te genereren. Hierdoor droegen ze bij aan de gedwongen verhuizing van meer dan een half miljoen Rohingya vanuit Myanmar naar Bangladesh.

‘Het is de hoogste tijd dat Meta zijn verantwoordelijkheid neemt door het betalen van compensatie aan de Rohingya, en door het aanpassen van zijn businessmodel om ervoor te zorgen dat dit niet nog eens gebeurt.’

Digital Services Act

25 Augustus is niet alleen de dag waarop in Myanmar 6 jaar geleden de geweldscampagne tegen de Rohingya begon, maar ook de dag dat een aantal belangrijke voorwaarden uit de Digital Services Act (DSA) in werking traden. Deze wet gaat over grote online platforms in de Europese Unie en is een belangrijke stap in het verantwoordelijk houden van grote tech-bedrijven voor hun impact op mensenrechten. De DSA is erop gericht rechten in het digitale tijdperk te versterken, wat ook effect kan hebben buiten de EU.

Persoonlijke smeekbede aan Meta en Mark Zuckerberg

Vandaag publiceren Amnesty International en Al Jazeera een indrukwekkend verslag van Maung Sawyeddollah, een Rohingya-man die als tiener gedwongen zijn dorp in Myanmar moest ontvluchten. Hij vluchtte door brandende dorpen en velden die vol lagen met lichamen van mensen. Nu woont hij in Cox’s Bazar, het grootste vluchtelingenkamp van de wereld in Bangladesh, waar ongeveer een miljoen Rohingya wonen.

Toen Maung Sawyeddollah nog een kind was, speelden hij en zijn overwegend moslim-vrienden regelmatig met de overwegend boeddhistische Rakhine-kinderen uit het buurdorp. Dit was voordat de haat tegen de Rohingya met hulp van Facebook werd aangewakkerd. Aan deze zorgeloze tijd kwam een einde toen het leger van Myanmar het dorp binnentrok.

‘Ik wil Mark Zuckerberg en zijn team graag ontmoeten’, schrijft Sawyeddollah. ‘Misschien willen ze komen en een of twee nachten in het vluchtelingenkamp doorbrengen? Ik zou tegen hen zeggen: Zie je niet dat je een rol speelt in ons lijden? We vroegen je, keer op keer, om iets te doen om dingen te verbeteren voor ons… Maar jullie negeerden onze verzoeken. Vertel me, voel je iets voor ons? Gaat het alleen maar om de data, gaat het alleen maar om het geld?’

Achtergrond

Vorig jaar publiceerde Amnesty International een rapport over de rol van Meta bij de gruwelijkheden die zijn begaan tegen de Rohingya-bevolking door het leger van Myanmar in 2017. Uit het onderzoek blijkt dat zelfs de interne onderzoeken van Facebook vanaf 2012 laten zien dat Meta wist dat zijn algoritmes ernstige problemen in de echte wereld konden veroorzaken. In een onderzoek van Meta uit 2016 staat dat ‘onze aanbevelingssystemen het probleem’ van extremisme ‘laten groeien’.

Begin augustus 2017 startten de veiligheidstroepen van Myanmar een wrede campagne van etnische zuivering tegen de Rohingya-moslims uit de staat Rakhine. Zij doodden duizenden Rohingya onwettig, onder hen jonge kinderen; verkrachtten Rohingya-vrouwen en meisjes en begingen ander seksueel geweld tegen hen; martelden Rohingya-mannen en jongens in detentie; en brandden honderden Rohingya-dorpen plat. Dit geweld dreef meer dan 700.000 Rohingya – meer dan de helft van de Rohingya-bevolking in de noordelijke staat Rakhine – naar buurland Bangladesh.

Meta droeg bij aan ernstige en schadelijke mensenrechtenschendingen tegen de Rohingya in de context van de schendingen in 2017 in de staat Rakhine, en heeft daarom onder internationale mensenrechtenstandaarden de verantwoordelijkheid om effectieve compensatie te verzorgen voor de gemeenschap. Hieronder valt het maken van noodzakelijke veranderingen aan zijn businessmodel om ervoor te zorgen dat dit nooit meer gebeurt. Alle bedrijven hebben de verantwoordelijkheid om mensenrechten te respecteren, waar ze ook opereren in de wereld, en in hun hele bedrijfsketen. Dit is een erkende standaard van verwacht gedrag en staat omschreven in internationale business- en mensenrechtenstandaarden zoals de UN Guiding Principles on Business and Human Rights (UN Guiding Principles) en de OECD Guidelines for Multinational Enterprises (OECD Guidelines).

Lees hier het verhaal van Maung Sawyeddollah.

En lees hier de analyse van Pat de Brún, hoofd van Big Tech Accountability bij Amnesty International.