Mensenrechtencrisis in Ethiopië – mandaat van VN-onderzoekscommissie moet worden verlengd

De Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties moet het mandaat van de International Commission of Human Rights Experts on Ethiopia (ICHREE) verlengen en de internationale controle op het land handhaven. Dat zegt Amnesty International naar aanleiding van een alarmerend rapport van de ICHREE over aanhoudende mensenrechtenschendingen in het Oost-Afrikaanse land.

Het rapport van de onderzoekscommissie, dat vandaag werd gepubliceerd, doet verslag van het gewapende conflict in de regio Tigray sinds november 2020, dat zich verder heeft uitgebreid naar de regio’s Amhara en Afar. De ICHREE constateert dat de strijdkrachten van zowel Ethiopië als Eritrea en hun regionale bondgenoten zich schuldig maken aan oorlogsmisdrijven en misdrijven tegen de menselijkheid. Het rapport concludeert ook dat de Ethiopische regering ‘er niet in slaagt om schendingen effectief te onderzoeken’.

Voortbestaan ICHREE is onzeker

De ICHREE werd in september 2022 opgericht op grond van een resolutie op initiatief van de Europese Unie, maar tot op heden zijn er geen signalen geweest die erop duiden dat het mandaat van de onderzoekscommissie verlengd zal worden. Over het lot van ICHREE – de enige overgebleven onafhankelijke en geloofwaardige onderzoeksprocedure over Ethiopië – zal worden beslist tijdens de 54e zitting van de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties (UNHRC), die momenteel gaande is.

‘ICHREE is van cruciaal belang’

‘De EU en haar lidstaten moeten een resolutie steunen die het mandaat van de ICHREE voortzet. Dat zou in lijn zijn met de steun die de EU heeft toegezegd aan het vredesproces in Ethiopië’, zegt Tigere Chagutah, van Amnesty International. ‘De ICHREE is van cruciaal belang voor het internationale toezicht op de aanhoudende crisis in Ethiopië. Het is ook een belangrijk mechanisme voor vroegtijdige waarschuwingssignalen, wat de VN helpt om verdere schendingen en een mensenrechtencrisis in het land te voorkomen.’

Massamoorden

Het ICHREE-rapport concludeert dat ‘door de huidige situatie in het hele land het risico op gruweldaden blijft bestaan’. De VN-commissie onderzocht 54 afzonderlijke gevallen van massamoorden die gepleegd werden door de strijdkrachten van Ethiopië (ENFD) en Eritrea (EDF) in de Tigray-regio. De massamoorden vonden plaats ‘in de context van een belegering, waarbij het ENFD en het EDF opzettelijk de aanvoer van voedsel en medicijnen onmogelijk maakten en essentiële dienstverlening afsloten, waaronder banken, telecommunicatie, elektriciteit en handel’.

Seksueel geweld

Het rapport laat ook zien dat seksueel en gendergerelateerd geweld nog steeds voorkomt in door conflicten getroffen regio’s van Ethiopië. Het gaat hierbij voornamelijk om verkrachting door meervoudige daders en seksuele slavernij gericht tegen vrouwen en meisjes. De bevindingen van de ICHREE komen overeen met die van Amnesty’s meest recente rapport over de regio.