Massaal protest in Polen tegen inperking onafhankelijkheid rechterlijke macht
Vanavond gaan overal in Polen mensen de straat op om te protesteren tegen een wetsvoorstel dat de onafhankelijkheid en integriteit van de Poolse rechterlijke macht verder zal ondermijnen. Naar verwachting zal op 130 plaatsen worden gedemonstreerd.
‘Met deze wet proberen de Poolse autoriteiten het kleine beetje juridische onafhankelijkheid dat er nog is af te nemen door de laatste vrijheden van de Poolse rechtbanken onder de politieke controle van de minister van Justitie te brengen,’ zegt Eve Geddie van Amnesty International.
Twijfel of wetsvoorstel legaal is
‘Met de nieuwe wet kunnen rechters worden ontslagen als ze de gerechtelijke hervormingen van de regering in twijfel trekken. Ook worden rechters gedwongen om de autoriteiten te informeren over hun lidmaatschap van een vakbond. Dat is in strijd met hun recht op vrijheid van vereniging.’
Het gerechtshof van de Europese Unie trok vorige maand in twijfel of het wetsvoorstel legaal is. Het EU-gerechtshof moedigde Poolse rechters aan om onderzoek te doen naar de toezichthouders en hen zelfs te negeren als hun onafhankelijkheid niet kan worden gegarandeerd. Een onafhankelijke rechterlijke macht is essentieel voor de bescherming van de mensenrechten. Deze voorgestelde wet moet worden afgewezen,’ zegt Geddie.
Onafhankelijke rechtspraak al langer onder vuur
Er is al langer een heksenjacht op Poolse rechters gaande. Sinds 2015 heeft de Poolse regering een aantal wetgevende maatregelen doorgevoerd die de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht ondermijnen. Zo hebben politici invloed op de benoeming van nieuwe rechters en heeft de minister van Justitie de macht om (vice-)presidenten van rechtbanken aan te stellen en te ontslaan en ook de bevoegdheid om rechters van het Hooggerechtshof met pensioen te sturen. Daarnaast heeft de regering disciplinaire procedures ontwikkeld om rechters aan te pakken die zich uitspreken tegen de ‘hervormingen’. Sommige rechters lopen daardoor het risico uit hun ambt te worden gezet.
