Marokko moet Saudiër niet terugsturen vanwege risico op marteling

Amnesty International roept de Marokkaanse autoriteiten op de Saudische staatsburger Hassan Al Rabea niet naar zijn land terug te sturen. Hij loopt daar gevaar te worden gemarteld en slachtoffer te worden van andere mensenrechtenschendingen.

Al Rabea werd op 14 januari 2023 op weg naar Turkije op de luchthaven van Marrakesh in Marokko gearresteerd. Dat gebeurde op verzoek van Saudi-Arabië die hem beschuldigt van ‘samenwerking met een terrorist voor de hulp bij het illegaal verlaten van het koninkrijk’. De beschuldiging zou naar verluidt in verband staan met het feit dat hij een van zijn broers probeerde te helpen om uit Saudi-Arabië te ontsnappen.

De Marokkaanse premier Aziz Akhannouch kan elk moment besluiten om Hassan Al Rabea aan Saudi-Arabië uit te leveren. Als hij gedwongen wordt terug te keren, loopt hij een ernstig risico op grove mensenrechtenschendingen, waaronder marteling en andere vormen van mishandeling’, zegt Amna Guellali van Amnesty International.

Uitlevering in strijd met non-refoulement

De uitlevering van Al Rabea zou neerkomen op refoulement, het overbrengen van een persoon naar een land waar hij het risico loopt op vervolging of andere ernstige mensenrechtenschendingen. Refoulement is volgens internationaal recht verboden. Marokko heeft op grond van het internationaal gewoonterecht en het Verdrag tegen foltering en andere wrede, onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing de verplichting om niemand over te dragen naar een andere staat als er gegronde redenen zijn om aan te nemen dat hij het risico loopt te worden onderworpen aan marteling.

Achtergrond

De 26-jarige Al Rabea verliet meer dan een jaar geleden Saudi-Arabië en was ongeveer 6 maanden in Marokko. Hij werd gearresteerd na een bevel dat was uitgevaardigd door de Arabische ministerraad van Binnenlandse Zaken, een samenwerkingsorgaan dat zich bezighoudt met de interne veiligheid en criminele zaken van veel Arabische staten. Al Rabea wordt vastgehouden in de Tiflet 2-gevangenis in Rabat in afwachting van een advies van het Hof van Cassatie van Rabat over het Saudische uitleveringsverzoek. Hierna wordt een definitief besluit genomen door de premier.

Als hij wordt uitgezet, zal hij worden berecht voor het Specialized Criminal Court (SCC) in Saudi-Arabië. Amnesty-onderzoek toont aan dat het gerechtelijke proces van het SCC zich kenmerkt door mensenrechtenschendingen, van het weigeren van toegang tot een advocaat en incommunicado-detentie tot veroordelingen die uitsluitend zijn gebaseerd op zogenaamde ‘bekentenissen’ die door marteling zijn verkregen.

Een rechter van het SCC veroordeelde de oudere broer van Al Rabea, Ali, op beschuldiging van terrorisme en gebruikte zijn bevoegdheden om hem in november 2022 ter dood te veroordelen, ook al had de aanklager geen doodstraf geëist. Twee neven van Hassan werden vorig jaar geëxecuteerd.

Sinds 2016 heeft Amnesty de executie gedocumenteerd van 31 mannen van de sjiitische moslimminderheid in Saudi-Arabië, waartoe Hassan Al Rabea behoort. Dat gebeurde na zeer oneerlijke processen voor het SCC onder vage antiterreur- en anti-cybercriminaliteitswetten. De Saudische autoriteiten hebben in het verleden de sjiitische moslimminderheid vaker gediscrimineerd en vervolgd.

Meer dan honderd sjiitische activisten zijn voor het SCC berecht na vage beschuldigingen die voortvloeien uit hun verzet tegen de regering, waaronder vreedzame kritiek in toespraken of op sociale media, deelname aan protesten tegen de regering en vermeende betrokkenheid bij gewelddadige aanvallen of spionage.