Maak mij werkeloos
Meer dan 100.000 Nederlandse schoolkinderen hebben in het afgelopen schooljaar een gastles van Amnesty gehad. Kinderen leren daar wat hun mensenrechten en –plichten zijn. ‘Mooi,’ denkt u wellicht. Maar ik ben niet tevreden. Al jaren ben ik bezig om mijn baan overbodig te maken. Want wat ik, samen met mijn educatieteam doe, is de taak van de overheid.
Gastblog van Kirsja Oudshoorn, senior medewerker Educatie bij Amnesty Nederland
Nederland heeft haar handtekening gezet onder allerlei internationale verdragen die stellen dat het basis- en voortgezet onderwijs human rights based dienen te zijn. Dat betekent niet alleen dat kinderen leren over mensenrechten, maar dat ze via mensenrechten ook een respectvolle houding aanleren en betrokken raken bij wat er in de wereld en in hun directe omgeving gebeurt.
Juist in de klas ervaren kinderen hoe je nu eigenlijk omgaat met anderen. En is dat niet de kern van onderwijs: het bijbrengen van weerbaarheid en medemenselijkheid. Leren opkomen voor jezelf én anderen.
Omdat op Nederlandse scholen mensenrechteneducatie niet standaard in het lespakket zit, wordt onze overheid hier regelmatig op aangesproken door andere landen, de Mensenrechtencommissaris van de Raad van Europa en de Mensenrechtenraad.
Dit jaar buigt de Nederlandse overheid zich met het platform #Onderwijs2032 over het opstellen van een nieuw curriculum voor het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs. Kortom: hoog tijd dat de regering beslist kinder- en mensenrechten serieus te nemen en deze stevig in het onderwijs te verankeren. Niet alleen in het curriculum, maar ook in het schoolklimaat en in het bestuur van de scholen.
Al jaren kiepert de Nederlandse overheid losse lesmodules over pesten, kindermishandeling en seksuele diversiteit over de schutting van het onderwijs. Allemaal belangrijke maatschappelijke onderwerpen, maar door een gebrek aan context hangt alles als los zand aan elkaar. Er zou veel beter gewerkt kunnen worden vanuit één gedeelde basis: de kinder – en mensenrechten. Dáár zit de winst.
De human rights based approach biedt veel mogelijkheden. Volgens een recent Unicef-rapport leidt mensenrechteneducatie op scholen tot een afname van pesten. Bovendien kunnen actuele thema’s makkelijk in een mensenrechtenkader worden geplaatst. Denk aan de discussies rond de grenzen van de vrijheid van meningsuiting na Charlie Hebdo, discriminatie van LHBT’s, het kinderpardon en het drama van bootvluchtelingen op de Middellandse Zee.
Geef scholen een ‘mensrechtelijk kompas’ in plaats van hen alle richtingen op te sturen. Dan ga ik graag op zoek naar een andere baan.
