Libië moet milities aanpakken

De winnaars van de Libische parlementsverkiezingen van 7 juli moeten de rechtsorde en de mensenrechten bovenaan hun prioriteitenlijst plaatsen. Uit een vandaag gepubliceerd Amnesty-rapport blijkt dat gewapende milities nog op grote schaal mensenrechten schenden.

Het rapport Libya: rule of law or rule of militias? beschrijft hoe bijna een jaar na de val van Tripoli gewapende milities in Libië nog steeds mensen doden, willekeurig oppakken, martelen en uit hun woonplaats verdrijven. Zij terroriseren uit wraak hele gemeenschappen, zonder te hoeven vrezen voor vervolging. Ook bevechten zij elkaar met grof geschut in woonwijken, waardoor toevallige voorbijgangers worden gedood.

Tijdens een bezoek aan Libië in mei en juni ontdekte Amnesty dat er nog steeds honderden illegale gewapende milities zijn. Vele daarvan weigeren hun wapens in te leveren of zich aan te sluiten bij het leger of de politie. Medewerkers van het ministerie van Binnenlandse Zaken vertelden dat zij er tot nu toe slechts in zijn geslaagd vier milities in Tripoli te ontmantelen.

Martelingen en doden in geheime gevangenissen

Milities arresteren nog steeds mensen, met name uit Sub-Saharisch Afrika, en houden hen vast in geheime detentiecentra. Er is enige vooruitgang geboekt bij het centraliseren van detentie, maar nog steeds zitten naar schatting vierduizend mensen in detentiecentra die niet in handen zijn van de centrale autoriteiten. Sommigen worden al een jaar zonder proces vastgehouden.

In twaalf van de vijftien detentiecentra waar de Amnesty-onderzoekers gevangenen onder vier ogen konden spreken, vonden zij bewijzen van recente mishandeling en soms marteling. Amnesty heeft gedetailleerde informatie van ten minste twintig gevangenen die sinds eind augustus 2011 stierven door marteling door milities.

Nieuwe regering moet signaal afgeven

Tot nu toe bagatelliseren de Libische autoriteiten de misdrijven van de milities; ze worden afgedaan als acties van eenlingen. De overgangsregering nam in mei wetgeving aan die thuwwar (opstandelingen) vrijstelt van vervolging. Slachtoffers van mensenrechtenschendingen krijgen daardoor geen gerechtigheid.

Amnesty International vindt dat het nieuwe parlement en de regering die het benoemt moeten beginnen met het erkennen van de misdrijven en het vervolgen van de daders. Zij moeten het signaal afgeven dat dergelijke misdrijven niet langer worden getolereerd. Alleen zo kunnen zij een herhaling van de schendingen die leidden tot de revolutie van vorig jaar voorkomen.

> Lees het rapport Libya: rule of law or rule of militias?