Lastercampagne door regering Marokko over geloofwaardigheid Amnesty International

De aanvallen van de Marokkaanse autoriteiten op de geloofwaardigheid van Amnesty International en de georkestreerde lastercampagne tegen Amnesty Marokko, laten zien hoe intolerant ze zijn geworden voor onderzoek en legitieme kritiek op de mensenrechtensituatie in het land.

Naar aanleiding van een Amnesty-rapport over misstanden in Marokko, beschuldigde de Marokkaanse regering Amnesty er valselijk van de regering niet de kans te hebben gegeven op de bevindingen te reageren. Ook zou Amnesty feiten hebben verzonnen en geen bewijzen leveren voor de beweringen. De reactie van de regering kwam iets meer dan een week na publicatie van een rapport op 22 juni. Amnesty onthulde daarin hoe de autoriteiten spyware van de NSO Group gebruiken om de onafhankelijke journalist Omar Radi in de gaten te houden. Amnesty stuurde gisteren een brief naar de Marokkaanse regering, waarin ze verklaarde vast te houden aan haar onderzoeksresultaten en waarin de organisatie meer details gaf over haar onderzoeksmethodologie.

Werk Amnesty ondermijnd

‘Deze lastercampagne en de valse beweringen over Amnesty International zijn een poging om degelijk mensenrechtenonderzoek in diskrediet te brengen,’ zegt Heba Morayef van Amnesty International. ‘We hebben een reeks onrechtmatige surveillance-incidenten met producten van de NSO Group aan het licht gebracht. In plaats van constructief om te gaan met de bevindingen in ons rapport, kiezen de autoriteiten ervoor de boodschapper aan te vallen.’

Dit is niet de eerste keer dat de autoriteiten het werk van Amnesty ondermijnen. De onderdrukking neem toe in Marokko. Tientallen mensenrechtenactivisten, onafhankelijke journalisten en demonstranten zitten momenteel in de gevangenis en de autoriteiten hebben de afgelopen maanden geprofiteerd van de coronapandemie om meer critici te vervolgen.

Valse beschuldigingen

Anonieme overheidsbronnen vertelden de Marokkaanse media dat de regering van plan is het kantoor van Amnesty Marokko in Rabat te sluiten. Dat terwijl de beschuldigingen van de autoriteiten vals zijn.

Amnesty International bracht de Marokkaanse autoriteiten op 9 juni via een officiële brief per e-mail aan vijf ambtenaren van het ministerie van Mensenrechten op de hoogte van haar voornemen om het rapport te publiceren. In dezelfde brief werd de regering uitgenodigd om commentaar te leveren. De brief werd echter niet beantwoord.

Amnesty verzamelde bewijs via technische analyse van de iPhone van journalist Omar Radi. Die analyse bracht sporen van netwerkpenetratie aan het licht. Dit kwam overeen met het onderzoek van Amnesty in oktober 2019, waarin werd beschreven hoe de Marokkaanse mensenrechtenverdedigers Maati Monji en Abdessadak El Bouchattaoui het doelwit waren van onder meer netwerkpenetratie en aanvallen met Pegasus-spyware van de NSO Group.

De NSO Group verkoopt haar Pegasus-spyware uitsluitend aan wetshandhavers en overheidsinstanties. Bovendien blijkt uit het technische bewijsmateriaal dat Pegasus via netwerkpenetratie op de telefoon van Omar Radi is geïnstalleerd. Om netwerkpenetraties te kunnen uitvoeren, moet de aanvaller fysiek nabij het doelwit zijn of toegang hebben tot de mobiele netwerken in het land, waarvoor alleen een regering toestemming kan geven. Dit is een verdere aanwijzing dat de Marokkaanse autoriteiten verantwoordelijk waren voor de aanval op Omar Radi.

De bevindingen van Amnesty komen overeen met die van andere organisaties zoals Privacy International en Citizen Lab, die de aankoop en het onrechtmatig gebruik van surveillancetechnologie door de Marokkaanse regering hebben gedocumenteerd.

Omar Radi

Omar Radi werd op 24 juni opgeroepen om voor de Nationale Brigade van de gerechtelijke politie te verschijnen. Op 2 juli werd Radi voor de tweede keer gedagvaard. Radi werkt voor verschillende nationale en internationale mediakanalen, waaronder Atlantic Radio en TelQuel. Hij onderzocht de verbanden tussen zakelijke en politieke belangen in Marokko en kaartte corruptie en andere mensenrechtenschendingen aan. In maart veroordeelde een rechtbank hem tot een boete en een voorwaardelijke gevangenisstraf vanwege een tweet waarin hij kritiek uitte op de veroordeling van Hirak-activisten.

Eerdere aanvallen op Amnesty

Dit is niet de eerste keer dat Amnesty in Marokko wordt tegengewerkt. In juni 2015 werden twee Amnesty-onderzoekers die de situatie voor migranten en vluchtelingen onderzochten, het land uitgezet. Dit terwijl de regering had verzekerd dat de organisatie haar werk kon uitvoeren.

Ook werd een Amnesty-medewerker die in 2014 een rapport over marteling in het land had geschreven op een zwarte lijst gezet. De onderzoeker mocht daarna Marokko niet meer in. In september van datzelfde jaar verboden de Marokkaanse autoriteiten ook een jeugdkamp van Amnesty International.

‘De Marokkaanse autoriteiten namen in het verleden strafmaatregelen om de aandacht af te leiden van de slechte mensenrechtensituatie in het land. De ironie wil dat ze daarmee precies bevestigen wat Amnesty’s onderzoek van de afgelopen maanden openbaarde: een zero tolerance van de regering als het over de vrije meningsuiting gaat,’ zegt Heba Morayef.