Kleine verbeteringen in Turkse internetwet

Amnesty verwelkomt de beslissing van het Turkse parlement om wetswijzigingen door te voeren die van toepassing zijn op Turkije’s internetwet.

De regerende AK-partij van premier Erdoğan diende het voorstel voor een nieuwe internetwet in. Deze werd op 5 februari door het parlement aangenomen. Amnesty riep president Gül toen op zich te beroepen op zijn vetorecht om de nieuwe wet te blokkeren. Dit omdat de internetwet zou kunnen leiden tot schendingen van het recht op privacy en vrijheid van meningsuiting. Op 18 februari ondertekende de Turkse president de wet toch. Maar de regering moest van hem wel beloven dat het tekortkomingen in de wetgeving zou gladstrijken. Dat is inmiddels gebeurd.

Websites blokkeren

De Instantie voor Telecommunicatie (TIB) wordt door de nieuwe wet geautoriseerd om ongewenste berichten, websites of filmpjes te blokkeren zonder tussenkomst van een rechter. Dit kan nog steeds. Maar president Gül liet daaraan toevoegen dat de TIB dit besluit wél binnen 24 uur naar de rechter moet sturen. En een rechter moet dan binnen 48 uur beslissen of deze internetcontent inderdaad geblokkeerd moet blijven.

Dataverkeer opslaan

De internetwet verplicht providers om internetgedrag van gebruikers twee jaar lang op te slaan. Zij zijn ook verplicht om persoonlijk dataverkeer aan autoriteiten te geven als zij daar om vragen – zelfs zonder opgave van reden. Autoriteiten hoeven ook de persoon wiens dataverkeer ze bekijken niet op de hoogte te stellen. Dit was de wet op 5 februari. Volgens Gül, en dus ook volgens de laatste wetswijziging, moeten autoriteiten nu rechterlijke toestemming krijgen om persoonlijk dataverkeer op te vragen. En dit kan alleen op basis van een strafrechterlijkonderzoek.

De rechter beslist (niet helemaal)

Amnesty juicht deze wetswijzigingen toe. De tussenkomst van een rechter verkleint de kans dat de internetwet wordt gebruikt om het recht op vrijheid van meningsuiting en dat op privacy te schenden. Toch bevat de internetwet nog zorgelijke punten.

URL’s kunnen zonder tussenkomst van een rechter worden geblokkeerd. Dit is beangstigend omdat de wet kan worden gebruikt om persoonlijke accounts of berichten op sociale media te blokkeren.
Amnesty maakt zich ook zorgen om de vage bewoording van de wetten die op 5 februari zijn geïmplementeerd. Hierdoor bestaat een kans dat administratieve en juridische autoriteiten de wetten willekeurig gaan toepassen.

Amnesty International blijft de toepassing van de wet in de gaten houden, en blijft oproepen om de wetten in lijn te brengen met internationale standaarden van het recht op vrije meningsuiting.