Keniaanse arbeidsrechtenactivist verlaat Qatar na betalen boete voor publicatie van ‘nepnieuws’
Malcolm Bidali, een Keniaans staatsburger, die op 4 mei 2021 mei met geweld werd opgepakt door de Qatarese autoriteiten en een maand in eenzame opsluiting werd gehouden, mag het land verlaten. Wel moet hij een forse boete betalen vanwege het publiceren van ‘nepnieuws’.
Amnesty International en vier andere organisaties gaven een gezamenlijke verklaring uit nadat Malcolm Bidali naar huis mocht tergkeren. De 28-jarige blogger en activist, had zich uitgelaten over het lot van arbeidsmigranten zoals hijzelf en publiceerde daarover op online platforms.
Gedwongen verdwijning
De 28-jarige Malcolm Bidali werd op 4 mei 2021 slachtoffer van een gedwongen verdwijning. Bidali werd die dag door leden van de staatsveiligheidsdienst meegenomen voor een verhoor. Bidali werkt in Qatar als beveiliger. Ook is hij blogger en activist die zich op online platforms uitsprak over de benarde situatie van arbeidsmigranten. Een week voor zijn arrestatie gaf hij een presentatie voor een grote groep maatschappelijke organisaties en vakbonden over zijn werkervaring in Qatar. In een telefoongesprek met zijn moeder op 20 mei 2021 vertelde Bidali dat hij 23 uur per dag in eenzame opsluiting werd vastgehouden en dat hij geen toegang heeft tot een advocaat.
‘Vals nieuws’
Op 14 juli oordeelde de Hoge Raad voor de Rechtspraak van Qatar dat Malcolm Bidali ‘vals nieuws’ had verspreid ‘met de bedoeling het openbare systeem van de staat in gevaar te brengen’. Daarmee overtrad hij volgens de rechter de cybercriminaliteitswet terwijl Bidali alleen gebruikmaakte van zijn recht op vrije meningsuiting.
De aanklachten zijn in strijd met internationale mensenrechtenwetgeving en -normen. Daarom moeten de Qatarese autoriteiten de veroordeling vernietigen. Bidali kreeg een boete van zo’n 5.800 euro, zijn mobiele telefoon werd in beslaggenomen en zijn sociale media-accounts op Twitter en Instagram, waar hij ‘zijn misdaad beging’, zijn geblokkeerd. Tijdens zijn detentie kreeg Bidali geen juridische bijstand. Ook is hij nooit formeel aangeklaagd.
Phishing-aanval
Malcolm Bidali twitterde onder een pseudoniem over arbeidsmisbruik in Qatar. Op 26 april tagde een Twitter-gebruiker hem in een tweet met een afbeelding die Human Rights Watch had gebruikt voor een rapport van augustus 2020 over de gebrekkige uitbetaling van loon. De tweet bevatte ook een YouTube-link die leek te leiden naar een publicatie van Human Rights Watch.
Volgens een analyse van Amnesty International leidde de link echter naar een verdachte URL die het IP-adres en andere gegevens kon vastleggen van de persoon die erop heeft geklikt. Door phishing geven mensen zonder dat ze dat in de gaten hebben anderen toegang tot persoonlijke informatie. Dit is nu mogelijk gebruikt om Bidali te identificeren of te lokaliseren. Op 4 mei, amper een week na de phishing-aanval, pakten staatsveiligheidstroepen hem op.
Doelwit vanwege zijn activisme
‘Hoewel we niet kunnen bevestigen wie verantwoordelijk was voor de phishing-aanval op Malcolm Bidali, suggereert zijn arrestatie kort daarna dat hij het doelwit was vanwege zijn activisme’, zeiden de organisaties eerder. ‘Bidali is een van de weinigen die zich uitspreekt tegen het misbruik van arbeidsmigranten in Qatar. Zijn gedwongen verdwijning zal een afschrikwekkend effect hebben op de vrijheid van meningsuiting. Wanneer een van de weinige arbeiders die zich openlijk uitspreekt om op te komen voor de rechten van migranten in Qatar op deze manier wordt aangevallen, creëert dat een klimaat van angst en dient het als een waarschuwing voor andere activisten.’
Lees hier de gezamenlijke verklaring van Amnesty, Migrant-Rights.org, FairSquare, Human Rights Watch en het Business & Human Rights Resource Centre.
Lees meer over de situatie van arbeidsmigranten in Qatar.
