Israëlische autoriteiten moeten Walid Daqqah onmiddellijk vrijlaten
De Israëlische autoriteiten moeten Walid Daqqah, een Palestijns staatsburger van Israël en terminaal zieke gevangene, vrijlaten. Hij heeft dringend toegang nodig tot specialistische medische zorg en moet de resterende tijd van zijn leven met zijn familie kunnen doorbrengen.
Geen medische zorg
Walid Daqqah (62) lijdt aan een chronische longziekte en aan beenmergkanker, en de kliniek in de Israëlische Ayalon-gevangenis is slecht uitgerust om met zijn aandoeningen om te gaan. Na zijn kankerdiagnose vorig jaar, ontzegde de Israëlische gevangenisdienst (IPS) Walid Daqqah de toegang tot een mogelijk levensreddende beenmergtransplantatie en weigerde hem over te brengen naar een burgerziekenhuis.
Levensbedreigende complicaties
‘De zaak van Walid Daqqah illustreert de wreedheid van het Israëlische rechtssysteem tegen Palestijnen, zoals ook tegen mensen die ernstig ziek zijn of sterven. De gezondheidstoestand van Walid is al verergerd door medische verwaarlozing door de Israëlische gevangenisdienst. Toen hij eerder dit jaar een beroerte kreeg, weigerde het IPS hem 11 dagen lang naar een geschikt ziekenhuis over te brengen, een vertraging die leidde tot levensbedreigende complicaties. Nu wordt Walid Daqqah geconfronteerd met het vooruitzicht van een pijnlijke dood achter de tralies’, zegt Heba Morayef van Amnesty International.
‘Gevangenen de toegang tot adequate medische zorg ontzeggen is in strijd met internationale standaarden of regels voor de behandeling van gedetineerden en kan neerkomen op marteling. De Israëlische autoriteiten moeten Walid Daqqah zo snel mogelijk vrijlaten op humanitaire gronden en ervoor zorgen dat hij de medische zorg krijgt die hij dringend nodig heeft.’
Ontvoering en moord Israëlische soldaat
Walid Daqqah zat een gevangenisstraf van 37 jaar uit voor zijn betrokkenheid bij een groep die was aangesloten bij het Volksfront voor de Bevrijding van Palestina (PFLP). Deze groep ontvoerde en doodde in 1984 de Israëlische soldaat Moshe Tamam. Hij werd niet veroordeeld voor het plegen van de moord, maar voor het opdracht geven aan andere leden van de groep om de soldaat te vermoorden. Walid Daqqah zegt dat hij tijdens het verhoor is onderworpen aan marteling en andere vormen van mishandeling.
Amnesty International veroordeelt de moord op Moshe Tamam als een schending van het absolute verbod op geweld tegen het leven en van soldaten die de wapens hebben neergelegd, inclusief degenen in gevangenschap, volgens het Verdrag van Genève.
Geen eerlijk proces
Walid Daqqah voltooide zijn straf in maart 2023. In 2018 werd hij echter veroordeeld tot nog eens 2 jaar omdat hij geprobeerd zou hebben telefoons naar andere Palestijnse gevangenen te smokkelen. Hij moet nu in maart 2025 worden vrijgelaten, een datum die hij misschien niet meer haalt.
Op 26 juni 2023 verwierp een speciale commissie het verzoek van Walid Daqqah tot vervroegde vrijlating op grond van zijn ziekte. Op 7 augustus 2023 verwierp de districtsrechtbank van Lod het verzoekschrift van Walid Daqqah tegen de beslissing van de commissie.
In het rapport van Amnesty International uit 2022 over Israëls apartheidsbeleid tegen Palestijnen wordt uiteengezet hoe het Israëlische militaire rechtssysteem Palestijnen systematisch discrimineert en hen het recht op een eerlijk proces ontzegt.
Medische nalatigheid
In 2022 werd bij Walid Daqqah een zeldzame vorm van beenmergkanker vastgesteld. Hij heeft ook de chronische longziekte COPD. Nadat Walid in februari een beroerte kreeg duurde het veel te lang voordat de IPS hem voor behandeling naar een ziekenhuis lieten gaan. Hierdoor leed hij aan een groot aantal ernstige complicaties, waaronder longontsteking en nierfalen, en moest het grootste deel van zijn rechterlong worden verwijderd.
Amnesty International beoordeelde een medische evaluatie van de zaak van Walid Daqqah, uitgevoerd door de Israëlische hematoloog Moshe Gatt, wiens evaluatie in januari 2023 werd opgevraagd door Physicians for Human Rights Israel. Terwijl de toestand van Walid verslechterde, negeerde de IPS de aanbeveling van Gatt om hem over te plaatsen naar een schone en hygiënische omgeving. Sanaa Salameh, de vrouw van Walid Daqqah, vertelde Amnesty International dat haar man het slachtoffer is van ‘systematische’ en langdurige medische nalatigheid in de gevangenis.
Amnesty International kreeg ook inzicht in een medische evaluatie uitgevoerd door Dmitry Klotzky, een medisch hoofd van de IPS. Klotzky oordeelde dat de prognose van Walid ‘extreem slecht’ was en dat hij hulp nodig heeft bij alle dagelijkse activiteiten.
Palestijnse mensenrechtenorganisaties zoals Addameer documenteren al lang het Israëlische beleid van medische nalatigheid bij Palestijnse gevangenen. De Wereldgezondheidsorganisatie en de speciale VN-rapporteur voor Mensenrechten in de Bezette Gebieden hebben ook hun bezorgdheid geuit over de behandeling van zieke Palestijnse gevangenen door de IPS.
De standaard minimumregels voor de behandeling van gevangenen van de Verenigde Naties stellen dat ‘gevangenen dezelfde normen van gezondheidszorg moeten genieten die beschikbaar zijn in de gemeenschap, en gratis toegang moeten hebben tot de noodzakelijke gezondheidszorg zonder discriminatie op grond van hun juridische status.’
Contact met familie
Verzoekschriften voor bezoeken van zijn vrouw Sanaa zijn herhaaldelijk afgewezen door de Israëlische autoriteiten. Alle Palestijnen die worden geclassificeerd als ‘veiligheidsgevangenen’ wordt dit recht ontzegd. Een recht dat gewoonlijk wel wordt verleend aan Joods-Israëlische gevangenen met dezelfde aanduiding. De familie van Walid Daqqah is van plan beroep aan te tekenen bij het Israëlische Hooggerechtshof. ‘Maar tijd is een luxe die we niet hebben’ vertelden ze Amnesty International.
‘Walid Daqqah en zijn familie zouden zich op zo’n pijnlijk moment niet door een juridisch labyrint moeten worstelen. Volgens de medische evaluaties die Amnesty heeft gezien, is de prognose van Walid tussen de 1 en de 2 jaar. Hem vasthouden tot 2025 is wreed en onnodig. Amnesty dringt er bij de Israëlische autoriteiten op aan om Walid Daqqah vrij te laten, een einde te maken aan de systematische weigering van adequate medische zorg aan zieke Palestijnse gevangenen, en ervoor te zorgen dat ze alle internationale normen voor de behandeling van gedetineerden respecteren’ zegt Heba Morayef.