Iran: Reza Rasaei in het geheim geëxecuteerd in verband met de ‘Woman Life Freedom’-protesten

Op 6 augustus is in Iran Reza Rasaei geëxecuteerd in de Dizel Abad-gevangenis in de provincie Kermanshah. De autoriteiten stelden noch hemzelf, noch zijn familie en advocaat van tevoren op de hoogte. Zijn terechtstelling houdt verband met de ‘Woman Life Freedom’-opstand van eind 2022.

In een reactie zei Diana Eltahawy van Amnesty International: ‘Deze executie laat opnieuw zien dat het Iraanse strafrechtsysteem tot op het bot verrot is. De Iraanse autoriteiten gebruiken de doodstraf als een instrument voor politieke onderdrukking, om angst te zaaien onder de bevolking. Het maakt ook een eind aan iedere illusie dat er vooruitgang zal worden geboekt op het gebied van de mensenrechten nu het land sinds vorige week een nieuwe president heeft.’

Strafrechtelijke onderzoeken

Diana Eltahawy: ‘De voortdurende willekeurige executies van demonstranten in de nasleep van de ‘Woman Life Freedom’-opstand laten eens te meer zien dat zonder constitutionele, juridische en beleidshervormingen mensenrechtenschendingen en straffeloosheid zullen blijven bestaan. Het onderstreept ook de noodzaak voor staten om strafrechtelijke onderzoeken te starten, op basis van het principe van universele jurisdictie tegen iedereen die verdacht wordt van strafrechtelijke verantwoordelijkheid voor misdaden volgens het internationaal recht, inclusief Iraanse hoogwaardigheidsbekleders.’

Achtergrond

Reza (Gholamreza) Rasaei werd op 6 augustus 2024 om 5 uur plaatselijke tijd in het geheim geëxecuteerd in de gevangenis van Dizel Abad in de provincie Kermanshah. Volgens een betrouwbare bron hebben de autoriteiten Reza Rasaei, zijn familie of advocaat niet van tevoren op de hoogte gesteld. Binnen enkele uren nadat ze zijn familie hadden geïnformeerd over zijn terechtstelling, dwongen de autoriteiten hen om zijn lichaam te begraven in een afgelegen gebied ver van zijn huis en in aanwezigheid van veiligheidstroepen.

‘Bekentenis’ door marteling

Reza Rasaei werd op 7 oktober 2023 ter dood veroordeeld na een uiterst oneerlijk proces, op basis van zijn gedwongen ‘bekentenis’ die was verkregen door middel van marteling en andere vormen van slechte behandeling, waaronder afranselingen, elektrische schokken, verstikking en seksueel geweld. Reza Rasaei is de tiende persoon die is geëxecuteerd in verband met de ‘Woman Life Freedom’-opstand.

Golf aan executies

In de nasleep van de opstand hebben de Iraanse autoriteiten het toepassen van de doodstraf opgevoerd, met ten minste 853 executies in 2023. In 2024 zijn ze daar in een alarmerend tempo mee doorgegaan. Volgens het Abdorrahman Boroumand Centre for Human Rights in Iran zijn er tot 30 juni van dit jaar minstens 274 mensen ter dood gebracht.

Amnesty’s standpunt

Amnesty International is tegen de doodstraf in alle gevallen, ongeacht de aard van de misdaad, wie de dader is of de methode die de staat gebruikt om de gevangene te doden. De organisatie roept de Iraanse autoriteiten al lange tijd op om een moratorium op executies in te stellen en uiteindelijk de doodstraf af te schaffen.