Iran gaat man executeren die minderjarig was toen hij misdrijf beging

De Iraanse autoriteiten hebben bekendgemaakt op 28 juni de executie uit te willen voeren van de 20-jarige Hossein Shahbazi. Shahbazi werd toen hij 17 jaar was veroordeeld voor moord. Die veroordeling was deels gebaseerd op ‘bekentenissen’ die na marteling waren verkregen.

‘De autoriteiten van Iran moeten de geplande executie van Hossein Shahbazi van 28 juni onmiddellijk stoppen’, zegt Diana Eltahawy van Amnesty International. ‘Het is onder internationaal recht verboden de doodstraf op te leggen aan iemand die ten tijde van het misdrijf minderjarig was, en dit druist in tegen de internationale verplichtingen van Iran. Als deze executie toch plaatsvindt, zou dat een gruwelijke schending zijn van de rechten van het kind, en het zou de rechtsgang voor schut zetten.’

De Iraanse autoriteiten moeten de veroordeling van Hossein Shahbazi intrekken. Zij moeten hem een nieuwe rechtszaak geven, die eerlijk is en het jeugdrecht volgt. Hierbij mogen gedwongen ‘bekentenissen’ en de doodstraf geen rol spelen. Daarnaast moet de internationale gemeenschap, zoals de VN en de EU, onmiddellijk ingrijpen om het leven van deze jongeman te redden.

Gemarteld

Hossein Shahbazi werd op 30 december 2018 gearresteerd. Na een zeer oneerlijke rechtszaak veroordeelde de Branch 3 Criminal Court One in de Fars-provincie hem op 13 januari 2020 ter dood. Na zijn arrestatie had hij de eerste elf dagen geen toegang tot een advocaat of zijn familie. Hij werd toen vastgehouden en ondervraagd door de onderzoeksafdeling van de Iraanse politie (Agahi) in Shiraz.

Shahbazi werd overgebracht naar een jeugdgevangenis, waar hij aanvankelijk weer geen toegang had tot zijn familie. Na enkele dagen mocht zijn moeder hem bezoeken. Volgens een betrouwbare bron had hij tijdens dit bezoek blauwe plekken op zijn gezicht en leek hij afgevallen te zijn. Op dit moment zit Shahbazi in de Adelabad-gevangenis in Shiraz.

Shahbazi werd mede veroordeeld op grond van ‘bekentenissen’ die hij naar eigen zeggen deed nadat hij gemarteld en mishandeld was in het Agahi-detentiecentrum.

Op 16 juni 2020 werd zijn veroordeling bevestigd door het Hooggerechtshof. In het vonnis, dat Amnesty International heeft bekeken, erkenden de juridische autoriteiten dat hij onder de 18 jaar was ten tijde van het misdrijf. Maar zij verklaarden dat een onderzoek door een forensisch instituut van de regering had aangetoond dat hij mentale groei en volwassenheid had bereikt.

Doodstraf voor minderjarigen

Iran is een van de landen die nog steeds de doodstraf opleggen aan mensen die ten tijde van hun misdrijf minderjarig waren. Dat druist in tegen verplichtingen van het land onder onder meer het Verdrag van de Rechten van het Kind. In 2020 executeerden de Iraanse autoriteiten ten minste drie mensen die ten tijde van hun misdrijf minderjarig waren. Vele anderen zitten nog in de dodencel op hun executies te wachten. In 2020 vonden er in totaal minstens 246 executies plaats in Iran. Daardoor staat het land op een beschamende tweede plek in de top van landen die de meeste executies uitvoeren.