Iran behandelt mensenrechtenverdedigers als staatsvijanden

Sinds de verkiezing van Rouhani in 2013 is de klopjacht op mensenrechtenverdedigers enorm opgevoerd. Activisten worden door de veiligheidsdiensten en de rechterlijke macht gedemoniseerd, opgepakt en vervolgd. Dat schrijft Amnesty International in een rapport dat vandaag uitkomt.

Het rapport Caught in a web of repression: Iran’s human rights defenders under attack beschrijft hoe tal van mensenrechtenactivisten, door staatsmedia vaak aangeduid als ‘buitenlandse agenten’ of ‘verraders’, zijn vervolgd en gevangengezet voor valse aanklachten die te maken hebben met de ‘nationale veiligheid’.

Vervlogen hoop

Tijdens Rouhani’s verkiezingscampagne had men goede hoop dat hij hervormingen zou doorvoeren. Die hoop is nu vervlogen. Sommige activisten zijn veroordeeld tot meer dan tien jaar gevangenisstraf omdat ze contact hadden met bijvoorbeeld de Verenigde Naties, de Europese Unie of mensenrechtenorganisaties als Amnesty International.

Oproep aan de EU

De EU kondigde in 2016 plannen aan om de mensenrechtendialoog met Iran nieuw leven in te blazen. Amnesty roept de EU op zich zo krachtig mogelijk uit te spreken tegen de vervolging van mensenrechtenverdedigers in het land. Ook moet de Unie de onmiddellijke en onvoorwaardelijke vrijlating eisen van iedereen die is gevangengezet vanwege zijn of haar vreedzame mensenrechtenactivisme.

Breed scala activisten slachtoffer

Het rapport geeft een veelzijdig overzicht van de klopjacht op een grote groep mensenrechtenverdedigers die opkomen voor uiteenlopende mensenrechtenthema’s. Er wordt dieper ingegaan op de verhalen van 45 personen, onder wie activisten tegen de doodstraf, strijders voor vrouwenrechten, vakbondslieden en mensen die opkomen voor minderheden en mensenrechtenadvocaten.

Bezoek aan Evin-gevangenis

Begin juli dit jaar nodigden de Iraanse autoriteiten vertegenwoordigers van verschillende landen uit om de beruchte Evin-gevangenis in Teheran te bezoeken waar vele gewetensgevangenen gevangenzitten. Ook Nederland stuurde een delegatie.
De autoriteiten maakten er geen geheim van dat deze Evin-tour een PR-stunt was. Ze wilden vooral negatieve publiciteit rondom de gevangenis wegnemen en laten zien dat de gevangenis ‘excellente faciliteiten’ biedt, waaronder een schoonheidssalon, een sportschool, een bibliotheek en een restaurant. De werkelijkheid is een heel stuk grimmiger. Amnesty kaart al jaren aan hoe inhumaan en ongezond de omstandigheden in de gevangenis zijn. In een blog beschrijft Raha Bahreini, Amnesty International’s Iran-onderzoeker de absurditeit van dit bezoek.