Irak: stop wetswijziging die kindhuwelijken mogelijk maakt
Het Irakese parlement wil een wet wijzigen waardoor meisjes van 9 jaar al kunnen trouwen. De wetswijzigingen schenden de rechten van vrouwen en meisjes en verankeren discriminatie in de wet. Dat stelt Amnesty International vandaag in de aanloop naar een parlementaire stemming over de wijzigingen.
‘Iraakse wetgevers moeten gehoor geven aan de waarschuwingen van maatschappelijke organisaties en vrouwenrechtengroeperingen over de verwoestende gevolgen van deze wetsvoorstellen. Als ze de huidige wettelijke huwelijksleeftijd van 18 jaar voor zowel meisjes als jongens afschaffen, maken ze de weg vrij voor kindhuwelijken. Ook hebben vrouwen dan geen bescherming meer als het gaat om echtscheiding en erfenis’, zei Razaw Salihy van Amnesty International.
‘Kindhuwelijken beroven meisjes niet alleen van hun opleiding, maar getrouwde meisjes zijn ook kwetsbaarder voor seksueel en lichamelijk misbruik en gezondheidsrisico’s door zwangerschap op jonge leeftijd. Het is alarmerend dat deze amendementen op de Personal Status Law zo fel worden doorgedrukt. Er zijn juist dringend andere wettelijke hervormingen nodig om de rechten van Iraakse vrouwen en meisjes te beschermen’, aldus Salihy.
Tekortkomingen in Wetboek van Strafrecht
Het parlement van Irak moet deze schadelijke wetswijzigingen verwerpen en zich in plaats daarvan richten op het aanpakken van de schrijnende tekortkomingen in het Wetboek van Strafrecht. Daarin wordt ‘eer’ toegestaan als verzachtende omstandigheid voor het doden van vrouwen en meisjes. Het Wetboek van Strafrecht staat lijfstraffen van de vrouw en kinderen door de man toe en stelt verkrachting binnen het huwelijk niet strafbaar.
De huidige Personal Status Law geldt voor alle Irakezen, ongeacht hun religie. De voorgestelde wetswijzigingen zouden religieuze raden van de soennitische en sjiitische sekten van de islam de bevoegdheid geven om binnen 6 maanden na goedkeuring van de wet hieraan hun eigen interpretatie te geven volgens de sharia (islamitische wetgeving). Hierdoor komen de rechten van vrouwen en meisjes en hun gelijkheid voor de wet in gevaar.
Bescherming meisjes en vrouwen
Als de wetsvoorstellen worden aangenomen, zet dat ook de deur open naar het legaliseren van ongeregistreerde huwelijken en het afschaffen van straffen voor volwassen mannen die deze huwelijken sluiten en geestelijken die ze voltrekken. Ongeregistreerde huwelijken worden vaak gebruikt om de kindhuwelijkwetten te omzeilen. Het zou ook cruciale bescherming voor gescheiden vrouwen wegnemen, zoals het recht om in de echtelijke woning te blijven of financiële steun te ontvangen van de voormalige echtgenoot.
‘De wetswijzigingen zijn in strijd met internationale verdragen die Irak heeft goedgekeurd, waaronder het Verdrag inzake de uitbanning van alle vormen van discriminatie van vrouwen (CEDAW) en het Verdrag inzake de rechten van het kind’, zegt Razam Salihy. ‘Het waarborgen van de veiligheid, waardigheid en rechten van vrouwen en meisjes is niet alleen een verplichting van de staat volgens de internationale mensenrechtenwetgeving, maar ook een morele verplichting die alle Iraakse instellingen moeten nakomen’.
Achtergrond
De eerste lezing van het wetsvoorstel vond plaats op 4 augustus 2024. Soortgelijke wetswijzigingen werden voorgesteld in 2014 en 2017, maar niet aangenomen na landelijke verontwaardiging. Op 3 september 2024 probeerde het Iraakse parlement een tweede lezing van het wetsvoorstel te houden, maar tegenstemmende parlementsleden hadden een boycotcampagne gevoerd waardoor het minimumaantal personen dat aanwezig moet zijn niet werd behaald.
De tweede lezing van het wetsontwerp vond plaats op 16 september, waarbij vrouwelijke parlementsleden en tegenstanders hun bezorgdheid uitten over het feit dat geen van hun aanbevelingen in aanmerking was genomen, noch een gewijzigd ontwerp was gedeeld.
Op 17 september oordeelde het Iraakse Federale Hooggerechtshof dat de wetswijzigingen in overeenstemming waren met de grondwet van Irak.
