VS: in aanloop naar de verkiezingen slaagt de politie er niet in demonstranten te beschermen tegen geweld

Wetshandhavers in de hele Verenigde Staten slagen er niet in het demonstratierecht te waarborgen en demonstranten en tegendemonstranten te beschermen tegen aanvallen van onder andere gewapende groepen.

Dat blijkt uit een nieuw rapport van Amnesty International: Losing the Peace: US Police Failures to Protect Protesters from Violence.

Sinds politieagenten in mei 2020 George Floyd doodden, vonden in de VS duizenden vreedzame anti-racisme en politieke demonstraties en tegendemonstraties plaats. Uit Amnesty’s onderzoek blijkt dat de politie in bijna tweehonderd gevallen van gewelddadige confrontaties tussen demonstranten en tegendemonstranten, geen voorzorgsmaatregelen had getroffen om verstoring van vreedzame protesten te voorkomen. Ook slaagde de politie er niet in demonstranten te beschermen tegen gewelddadige aanvallen.

Verhitte verkiezingsstrijd

‘De Amerikaanse autoriteiten en wetshandhavers moeten het recht op vreedzame samenkomst en vrijheid van meningsuiting nauwgezet beschermen,’ zegt Erika Guevara-Rosas van Amnesty International. ‘In de context van een verhitte verkiezingsstrijd en een burgerrechtenbeweging in het hele land, zou niemand voor zijn leven moeten vrezen bij het naar de stembus gaan of het laten horen van zijn of haar mening bij vreedzame bijeenkomsten.’

‘President Trump roept zijn aanhangers op om naar de stembureaus te gaan en die “in de gaten te houden” en hij roept gewapende white supremacist-groeperingen op om tijdens de verkiezingen “klaar te staan.” In deze explosieve situatie moeten wetshandhavers waakzaam zijn om politiek geweld te voorkomen,’ zegt Brian Griffey van Amnesty International USA.

Politie schiet vrijwel overal tekort

Amnesty International deed onderzoek naar gewelddadige confrontaties tussen demonstranten en tegendemonstranten tussen mei en september 2020. Deze confrontaties vonden plaats in ongeveer 75 procent van alle Amerikaanse staten. In ongeveer de helft van de staten waren er voorvallen waarbij agenten er niet in slaagden demonstraties vreedzaam te laten verlopen. Ook lukte het de politie niet om demonstranten te beschermen tegen gewelddadige confrontaties met tegendemonstranten. Wetshandhavers vooral vaak na om:

• Genoeg goedgetrainde agenten te sturen om op te treden tegen potentieel geweld tussen demonstranten en tegendemonstranten;
• Demonstraties te scheiden van tegendemonstraties en spanningen te de-escaleren;
• Het dreigen met geweld door gewapende groepen en individuen bij vreedzame bijeenkomsten te verbieden en tegen te gaan;
• Geweld te stoppen door in te grijpen bij ruzies tussen demonstranten en tegendemonstranten; en
• Een onderscheid te maken tussen vreedzame en gewelddadige personen bij het optreden tegen geweldsincidenten. Dat kon door bijvoorbeeld te voorkomen dat een demonstratie beëindigd werd als die verder grotendeels vreedzaam verliep.

Bij meer dan twaalf van de gewelddadige confrontaties die Amnesty onderzocht, waren nauwelijks of geen agenten aanwezig. Vaak werd het geweld aangewakkerd door de aanwezigheid van gewapende burgerwachten. De retoriek, het beleid en de praktijken van de regering-Trump lijken de onwettige aanvallen van gewapende groepen op demonstranten en tegendemonstranten aan te moedigen.

‘Waar is de politie, Chief?’

Tony Crawford organiseerde in juli een protest voor het verwijderen van een standbeeld dat herinnert aan de Amerikaanse burgeroorlog in Weatherford, Texas. Hij vertelde Amnesty dat ‘mensen gedood hadden kunnen worden’ tijdens een gewelddadig treffen tussen zijn gemeenschap en gewapende tegendemonstranten.

In sms-berichten naar het hoofd van de politie van Weatherford schreef Crawford: ‘De Patriots [een gewapende groep] omsingelen ons om een confrontatie uit te lokken. We worden omringd door vuurwapens en mensen die hardop zeggen dat ze ons gaan neerschieten… Waar is de politie, Chief? Dit is belachelijk. We worden mishandeld. Waar zijn jullie… jullie hebben ons in de steek gelaten, Chief. Jullie lieten ons in de steek. Jullie lieten ons aanvallen terwijl jullie niets deden.’

Amnesty’s oproep

De regering en wetshandhavers in de Verenigde Staten moeten het beleid en de praktijk van de politie hervormen om de vrijheid van vreedzame samenkomst beter te waarborgen en demonstranten te beschermen tegen wijdverbreide dreigementen met vermijdbaar geweld. Omdat de federale bescherming tekortschiet, moeten lokale overheden demonstranten beschermen tegen geweld. Zij moeten tijdens de verkiezingsperiode tijdelijke decreten uitvaardigen om de aanwezigheid van wapens in de publieke ruimte, parken, stembureaus en bij vreedzame bijeenkomsten aan banden te leggen. Ook moeten zij hun wetshandhavers instrueren te voorkomen dat gewapende individuen en groepen vreedzame protesten en andere openbare activiteiten verstoren.

Alle politieagenten moeten getraind worden in het faciliteren en beschermen van het recht op vreedzame samenkomst.