ICJ-oordeel over Israëls bezetting is rechtvaardiging van rechten Palestijnen

Het Internationaal Gerechtshof (ICJ) oordeelde op vrijdag 19 juli 2024 dat Israëls bezetting van Palestijnse gebieden onwettig is. Amnesty International vindt dit een historische rechtvaardiging van de rechten van Palestijnen die als gevolg van die bezetting al tientallen jaren wreedheid en systematische mensenrechtenschendingen ondergaan.

‘De conclusie van het Internationaal Gerechtshof is luid en duidelijk: Israëls bezetting en annexatie van de Palestijnse gebieden zijn onwettig en Israëls discriminerende wetten en beleid tegen Palestijnen zijn in strijd met het verbod op rassenscheiding en apartheid’, zegt Erika Guevara Rosas van Amnesty International.

De bezetting is een belangrijke pijler van het apartheidssysteem dat Israël gebruikt om Palestijnen te domineren en te onderdrukken, en dat massaal lijden veroorzaakt. Palestijnen moesten toekijken terwijl hun huizen werden gesloopt en hun land werd onteigend om nederzettingen te bouwen. Ze kregen te maken met verstikkende beperkingen die elk aspect van hun dagelijks leven verstoorden. Gezinnen werden van elkaar gescheiden, hun bewegingsvrijheid werd ingeperkt en toegang tot land, water en natuurlijke hulpbronnen werd hen ontzegd.

Aanvallen Gaza en uitbreiding bezetting

Israël schond de afgelopen negen maanden het internationale humanitaire recht op grote schaal. Het land voerde dodelijke en onwettige aanvallen uit op de bezette Gazastrook waarbij veel burgers omkwamen. Ook breidde het de onwettige bezetting alleen maar verder uit. Zo lieten de Israëlische autoriteiten de illegale landroof op de bezette Westelijke Jordaanoever escaleren en gaven ze toestemming voor de bouw van steeds meer nederzettingseenheden in bezet en illegaal geannexeerd Oost-Jeruzalem. De Israëlische autoriteiten hielden zich consequent niet aan de voorlopige maatregelen die het ICJ beval om genocide in Gaza te voorkomen.

Internationale actie nodig

De internationale gemeenschap moet nu ondubbelzinnig actie ondernemen om ervoor te zorgen dat Israël een einde maakt aan zijn onwettige bezetting. Dat geldt vooral voor bondgenoten van Israël. Om te beginnen moet de uitbreiding van Israëlische nederzettingen onmiddellijk worden stopgezet, moet de annexatie van Palestijns grondgebied − inclusief Oost-Jeruzalem  − onmiddellijk worden teruggedraaid en moet het systeem van apartheid tegen de Palestijnen worden ontmanteld. Het beëindigen van de bezetting is cruciaal om de mensenrechtenschendingen in Israël en de bezette Palestijnse gebieden te stoppen.

Israël moet zijn troepen terugtrekken uit alle delen van de bezette gebieden, inclusief de Gazastrook, en alle kolonisten verwijderen van de Westelijke Jordaanoever, inclusief Oost-Jeruzalem. Israël moet ook de controle over alle aspecten van het leven van de Palestijnen opgeven. Dat geldt ook voor de controle over de grenzen, natuurlijke hulpbronnen, het luchtruim en de territoriale wateren van het bezette gebied. Dit betekent dat de illegale blokkade van Gaza moet worden opgeheven en dat Palestijnen vrij tussen Gaza en de Westelijke Jordaanoever moeten kunnen reizen.

Achtergrond

Het Internationaal Gerechtshof (ICJ) bracht advies uit over de juridische gevolgen van Israëls beleid en praktijken in de bezette Palestijnse gebieden en de gevolgen van Israëls gedrag voor andere staten. Hier ging een proces van 18 maanden aan vooraf. Daarin waren er openbare hoorzittingen waaraan meer dan vijftig staten, waaronder Palestina, en drie internationale organisaties deelnamen. Het langverwachte advies stelde dat de bezetting van Palestijnse gebieden door Israël een duidelijke schending is van het internationaal recht.

ICJ-advies van 2004

In juli 2004 bracht het ICJ een eerste advies uit. Het Hof oordeelde toen dat de bouw van de scheidingsmuur in de bezette Palestijnse gebieden moest worden stopgezet omdat het in strijd was met het internationaal recht. Amnesty International voerde toen ook aan dat de bouw van de muur het internationaal recht schendt en bijdraagt tot ernstige mensenrechtenschendingen.
De internationale gemeenschap heeft de aanbevelingen van dat ICJ-advies niet uitgevoerd. Daardoor voelde Israël zich gesterkt in het schenden van het internationaal recht en kon het er ongestraft mee wegkomen.