Rusland: huizen van leden van mensenrechtenorganisatie Memorial doorzocht

Russische autoriteiten hebben de huizen doorzocht van leden van Memorial, de oudste mensenrechtenorganisatie van Rusland en Nobelprijswinnaar.

Natalia Zviagina, de directeur van Amnesty International Rusland reageert:

‘Met de invallen van de huizen van de leden van Memorial, zetten de Russische autoriteiten hun heksenjacht voort tegen mensenrechtenverdedigers en activisten. Zij zien het werk van Memorial, zoals het beschermen van de mensenrechten in een steeds repressiever Rusland en het documenteren van misdrijven tegen de mensheid begaan tijdens het Stalin-tijdperk uit de Sovjet Unie, als een bedreiging voor hun macht.’

‘Als excuus om de huizen van de leden van Memorial binnen te vallen, beschuldigden de Russische autoriteiten hen van het “rehabiliteren van Nazisme”, wat overduidelijk absurd is. Het Kremlin moet direct een einde maken aan zijn beschamende campagne van onderdrukking van activisten en mensen die werken aan het documenteren van de wreedheden van Stalin. Het cruciale werk van Memorial op het gebied van het documenteren van het verleden, het onderwijzen van jongeren en het bijhouden van de geschiedenis van politieke onderdrukking, moet blijven voortbestaan.’

Achtergrond

Op dinsdagmorgen vielen veiligheidstroepen de huizen binnen van negen leden van Memorial, waaronder het huis van de voorzitter, Yan Rachinsky. Ook vielen ze het hoofdkantoor in Moskou binnen. Dezelfde dag werd Oleg Orlov, een bestuurslid van Memorial wiens huis ook werd doorzocht, aangeklaagd voor ‘het herhaaldelijk in diskrediet brengen van het Russische leger’.

Tussen 11 en 13 maart doorzochten de autoriteiten ook de huizen van twee leden van Memorial in Perm, in de Oeral. Ook werd een centrum voor geschiedenis in die stad doorzocht.

De Russische autoriteiten beschuldigden leden van Memorial van ‘het rehabiliteren van Nazisme’, nadat de organisatie een lijst had opgesteld met ongeveer 4 miljoen slachtoffers van politieke terreur in de voormalige Sovjet Unie (USSR). Drie mannen op de lijst zijn niet officieel gerehabiliteerd ‘vanwege de aard van de misdaad’. Hoewel de redenen waarom de Russische staat ontkent dat twee van hen onwettig werden vervolgd niet bekend zijn, zou de derde persoon hebben deelgenomen aan de Holocaust. Niemand is in dit onderzoek aangeklaagd, maar het is wel gebruikt om huiszoekingen te doen en leden van Memorial op te roepen voor ondervragingen.

In december 2021 gaven de de Russische autoriteiten het bevel tot opheffing van Memorial, onder het mom van de onderdrukkende Russische ‘buitenlandse agenten’-wet. In 2022 was Memorial een van de ontvangers van de Nobelprijs voor de Vrede.