Hongkong moet inwoners niet straffen voor vreedzame herdenking bloedbad Tiananmenplein

Voor het tweede jaar op rij hebben de autoriteiten van Hongkong een wake ter herdenking van de slachtoffers van het bloedbad op het Tiananmenplein (het Plein van de Hemelse Vrede) in Beijing in 1989 verboden. Zij gebruiken corona als excuus voor dit verbod. Amnesty International vindt dat de autoriteiten moeten toestaan dat inwoners op een vreedzame manier de dodelijke slachtoffers herdenken.

Sinds 1990 organiseren inwoners van Hongkong jaarlijks op 4 juni een wake met kaarsen in het Victoria Park. Daarmee herdenken ze de demonstranten die in 1989 door het Chinese leger gedood werden op en rond het Tiananmenplein. Ondanks dat deze wake nu voor de tweede achtereenvolgende keer verboden is, zullen morgen naar verwachting duizenden mensen de herdenking bijwonen. De autoriteiten arresteerden 24 activisten die vorig jaar deelnamen aan de vreedzame wake. Sommigen van hen zijn gevangengezet.

Arrestaties ondanks volgen coronaregels

‘De autoriteiten van Hongkong gebruiken corona weer als excuus om de vrijheid van meningsuiting en het recht op vreedzame demonstratie in te perken. Mensen mogen niet gestraft worden voor eenvoudige handelingen als het aansteken van een kaarsje ter nagedachtenis van de slachtoffers van het bloedbad op het Tiananmenplein.’ zei Yamini Mishra, regionaal directeur van Amnesty International voor Azië/Oceanië.

‘De wake verliep vorig jaar vreedzaam en geheel volgens de coronavoorschriften. Dat deelnemers toch zijn gearresteerd en veroordeeld, is in strijd met internationaal recht. Het is een onrechtvaardigheid die niet mag worden herhaald.’

‘Dertig jaar lang zijn Hongkongers de straat op gegaan om het recht op vreedzame demonstratie in China te steunen. Nu wordt hen zelf dat recht ontzegd.’

Amnesty’s oproep

De autoriteiten van Hongkong moeten toestaan dat mensen op vreedzame wijze stilstaan bij de vreselijke gebeurtenissen van 4 juni. Ook moeten ze de politiek gemotiveerde vervolging van degenen die eruit gepikt zijn omdat ze vorig jaar aan de wake meededen beëindigen.

Achtergrond

In de avond van 3 op 4 juni 1989 werden honderden, misschien zelfs duizenden mensen in Beijing gedood toen militairen het vuur openden op studenten en demonstranten die op vreedzame wijze vroegen om politieke en economische hervormingen en een einde aan corruptie. Door het hele land werd een onbekend aantal mensen gedood en gevangengenomen bij vergelijkbare klopjachten. De precieze aantallen zijn niet bekend omdat de Chinese autoriteiten de afgelopen dertig jaar alle discussies over het bloedbad in de kiem hebben gesmoord.

De Hongkongers dis sinds 1990 deelnamen aan de wake voor de slachtoffers riepen de Chinese autoriteiten op de waarheid over de gebeurtenissen te openbaren en verantwoordelijkheid te nemen voor de doden.

Media berichten dat mensen die dit jaar proberen deel te nemen aan de verboden wake gearresteerd kunnen worden voor illegale samenkomst. Daarop staat vijf jaar gevangenisstraf. Ook zou hun het kiesrecht worden ontnomen. Volgens sommige hoogwaardigheidsbekleders die de regering van China steunen, zou deelname Hongkongs draconische Nationale Veiligheidswet schenden. Deze wet werd kort na de verboden wake van vorige jaar aangenomen.

Vervolging deelnemers wake vorig jaar

De autoriteiten arresteerden 24 mensen voor deelname aan de ‘ongeoorloofde’ wake van vorig jaar. Vier van hen zijn al veroordeeld tot gevangenisstraffen: Joshua Wong, Lester Shum, Tiffany Yuen en Jannelle Leung. Zij zijn bekende activisten en oppositie-politici.

Twintig anderen, onder wie kranteneigenaar Jimmy Lai en verschillende leden van de organisatie van de wake staan later deze maand voor de rechter.

De jaarlijkse 4 juni-wake in buurland Macau is ook voor het tweede opeenvolgende jaar verboden. Vorig jaar gaven de autoriteiten daar corona als reden voor het verbod. Dit jaar werd daaraan toegevoegd dat de bijeenkomst zou ‘aanzetten tot omverwerping’.