Honduras: voortdurende straffeloosheid brengt activisten in gevaar
Twee jaar na de moord op milieuactivist Berta Cáceres is de president-directeur van Desarrollos Energéticos S.A. (DESA) opgepakt. Hij zou een van de opdrachtgevers zijn voor de moord op de Cáceres. Het heeft lang geduurd voordat er schot kwam in de zaak. De wijdverbreide straffeloosheid betekent dat honderden andere mensenrechtenactivisten in Honduras het risico lopen ook slachtoffer te worden van een moordaanslag.
De procureur-generaal van Honduras heeft eerder al acht mensen laten arresteren in verband met de moord op Cáceres. Onder hen zijn mensen die betrokken waren bij DESA, het bedrijf dat de Agua Zarca-dam bouwt, en personen met banden met het leger. Nu zou dan ook de opdrachtgever van de moord zijn opgepakt. Cáceres en haar organisatie COPINH waren betrokken bij verzet tegen dam, omdat de aanleg ervan ten koste zou gaan van het grondgebied van de inheemse bevolking.
Honduras gevaarlijkste land voor activisten
De Hondurese Berta Cáceres werd op 2 maart 2016 vermoord. Cáceres was leider en medeoprichter van de Consejo Cívico de Organizaciones Populares e Indígenas de Honduras (COPINH), een organisatie ter bescherming van inheemse bevolkingsgroepen. Het was schokkend dat de moord op Cáceres weinig mensen verraste. Ze was al jaren het slachtoffer van intimidatie en bedreigingen, met als doel haar strijd voor de rechten van inheemse gemeenschappen te stoppen. In 2017 noemde de ngo Global Witness Honduras het gevaarlijkste land voor milieuactivisten. Sinds 2010 werden er meer dan 120 mensenrechtenverdedigers gedood. Uit een onderzoek van de ngo blijkt dat leden van de rijke en machtige elite van Honduras, onder wie politici, achter veel van de moordaanslagen zitten.
Machtige elite mede verantwoordelijk
In een rapport van een onafhankelijk internationaal team van advocaten (Grupa Asesor Internacional de Personas Expertas), dat door de familie van Berta Cáceres is ingeschakeld, blijkt dat het moordonderzoek ernstige gebreken vertoont. Ook in dit rapport staan bewijzen dat hooggeplaatste zakenlieden en regeringsvertegenwoordigers betrokken zijn bij het geweld tegen mensenrechtenverdedigers. Na de moord op Berta Cáceres trok de Nederlandse investeringsbank FMO zich uit het project van de aanleg van de Agua Zarca-dam terug.
Opkomen voor mensenrechten steeds gevaarlijker
Amnesty constateert een alarmerende trend: wereldwijd wordt het steeds gevaarlijker om op te komen voor mensenrechten. Meer dan ooit krijgen mensenrechtenverdedigers te maken met intimidatie, lastercampagnes, geweld en gevangenisstraf. Nieuwe wetten maken hen monddood. De persvrijheid wordt aan banden gelegd. En elk jaar worden meer verdedigers vermoord. Regeringen, gewapende groeperingen en bedrijven zorgen er zo voor dat het net zich steeds verder sluit om wie op vreedzame wijze zijn mening geeft.
Amnesty International roept de Hondurese autoriteiten op het onderzoek voor te zetten. Bij voldoende bewijs moeten de betrokkenen bij de moord vervolgd worden, ook de opdrachtgevers voor de moord. Ook moeten de autoriteiten ervoor zorgen dat leden van COPINH en andere mensenrechtenverdedigers worden beschermd.
