Amnesty heeft de afgelopen jaren meermaals haar zorgen geuit over de manier waarop de politie in Den Haag zonder motivering legitimatiebewijzen vordert tijdens vreedzame protesten.
© Pierre Crom

Politie Den Haag intimideert vreedzame demonstrant bij Chinese ambassade

Op 7 oktober 2021 ging een medewerker van Amnesty International naar de Chinese ambassade om een petitie te overhandigen. Toen na vier keer aanbellen de deur gesloten bleef en de medewerker de petitie in de brievenbus deed en wilde vertrekken, vorderde de politie zijn legitimatiebewijs.

De petitie riep de Chinese autoriteiten op om de misschien wel een miljoen mensen die arbitrair worden opgesloten in de Chinese regio Xinjiang, vrij te laten.

Ambassade geeft niet thuis

Meer dan 40.000 Nederlanders ondertekenden de petitie. Internationaal verzamelde Amnesty meer dan 320.000 handtekeningen uit 184 landen. Die handtekeningen worden vanaf 7 oktober afgeleverd bij Chinese ambassades wereldwijd.

De Amnesty-medewerker belde een aantal keren tevergeefs aan bij de Chinese ambassade in Den Haag om de handtekeningen te overhandigen. Hij deed vervolgens de handtekeningen in de brievenbus van de Chinese ambassade. Toen hij wilde vertrekken, werd hij aangesproken door twee Nederlandse politieagenten. Een van hen vroeg de Amnesty-medewerker om een legitimatiebewijs.

Politie vordert vaker onrechtmatig ID’s

Amnesty heeft de afgelopen jaren meermaals haar zorgen geuit over de manier waarop de politie in Den Haag zonder motivering legitimatiebewijzen vordert tijdens vreedzame protesten. De medewerker had er zelf ervaring mee. Bij een eenmansprotest in 2018 werd hij ook zonder reden gevorderd om een legitimatiebewijs door de Haagse politie. Hij startte toen een klachtenprocedure en de politiechef in Den Haag stelde hem uiteindelijk meer dan 2 jaar later in het gelijk: bij zijn vreedzaam protest had de politie geen legitimatiebewijs mogen vorderen.

Aanbellen is geen overlast

De politieagent legde uit dat de Chinese ambassade overlast had gemeld. Dat is op zich niet opmerkelijk. De Chinese overheid vindt alle activisten die zich uitspreken over de Chinese mensenrechtensituatie grote lastposten die zo snel mogelijk het zwijgen moeten worden opgelegd. Wat wel opmerkelijk is, is dat de politie in Den Haag na vaststelling dat er van overlast geen sprake was, de Amnesty-medewerker niet wilde laten gaan, maar bleef aandringen op een legitimatiebewijs en zelfs dreigde met aanhouding.

Politie verbiedt fotojournalist foto’s te maken

De fotojournalist werd ondertussen onder handen genomen door de andere politieagent. Hem werd verteld dat hij geen foto’s mocht nemen. Ook hij mocht niet vertrekken en voelde zich geïntimideerd door de politieagent die hem op luide toon toesprak.

Het feit dat de Amnesty-medewerker herhaaldelijk van de politie te horen kreeg dat hij overlast veroorzaakte door een aantal keer aan te bellen bij de Chinese ambassade, is problematisch. De houding van de politie tegenover de fotojournalist is bedroevend.

Alertheid nodig

De Nederlandse overheid benadrukt vaak dat we onze waarden en belangen moeten beschermen tegenover China, en dat we steeds alert moeten zijn op de pogingen van China om de mensenrechten wereldwijd, dus ook in Nederland, te ondermijnen. Het is overduidelijk dat deze boodschap de Haagse politie nog niet heeft bereikt. Na een vage klacht van de Chinese ambassade over overlast geloven ze de eigen ogen en de eigen regels niet: er was namelijk geen overlast en ze hadden het legitimatiebewijs niet mogen vorderen, maar deden het toch. Zo wordt het wel heel makkelijk voor het Chinese regime om alle kritiek op hun grove mensenrechtenschendingen te smoren.

Achtergrond

De petitie roept de Chinese autoriteiten op om de naar schatting honderdduizenden mensen – misschien wel een miljoen of meer – die arbitrair worden opgesloten in de Chinese regio Xinjiang vrij te laten. De draconische onderdrukking in Xinjiang van voornamelijk islamitische etnische groepen zoals de Oeigoeren werd uitgebreid gedocumenteerd in het recente Amnesty-rapport Like We Were Enemies in a War. In het verleden probeerde Amnesty verschillende keren om hierover in gesprek te gaan met de Chinese ambassade in Nederland.