Filipijnen: Rechtssysteem in gevaar door toename moorden op advocaten en rechters

De Filipijnse regering moet dringend een einde maken aan de doodsbedreigingen aan het adres van rechters en advocaten, zegt Amnesty International in navolging van de zorgen van het Filipijnse hooggerechtshof en de senaat deze week.

Volgens een recent onderzoeksrapport met data van het hooggerechtshof zijn sinds 2016 ten minste 61 advocaten, rechters en aanklagers vermoord tijdens het bewind van Duterte. Van 2004 tot 2021 hebben volgens het rapport slechts 7 zaken geleid tot rechtszaken.

Aanval op de rechterlijke macht

Deze week legde het Filipijnse hooggerechtshof een verklaring af over deze aanslagen en beschreef ze als een “aanval op de rechterlijke macht”. Het hof riep ook lagere rechtbanken en wetshandhavers op informatie te delen over doodsbedreigingen en moordpartijen in de afgelopen 10 jaar. Woensdag nam de Filipijnse senaat een resolutie aan waarin ook de brutale aanvallen op rechters en advocaten werden veroordeeld.

‘Wanneer het eigen hooggerechtshof en de senaat in de ban zijn van het aantal moorden van advocaten en rechters moet het voor iedereen duidelijk zijn dat de situatie rampzalig is’, aldus Emerlynne Gil van Amnesty International. ‘Het klimaat van straffeloosheid in de Filipijnen is rampzalig, met advocaten en rechters in toenemende mate het doelwit.’

‘Rechtssysteem in levensgevaar’

Juridische organisaties in het land, waaronder de Integrated Bar of the Philippines (IBP) en de National Union of People’s Lawyers (NUPL), luiden steeds harder de noodklok na aanvallen en moorden op hun collega’s.

‘Het rechtssysteem als geheel is in levensgevaar. De uitvoerende macht van de regering, geleid door president Duterte, moet onmiddellijk maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat rechters en advocaten niet worden aangevallen of bedreigd alleen maar omdat ze hun werk doen’, aldus Emerlynne Gil.

Sommige van de vermoorde of bedreigde personen waren ‘rood gelabeld’ en daarmee bestempeld als ‘communisten’ of ‘terroristen’, als onderdeel van de bredere campagne tegen opstanden van de regering-Duterte, terwijl anderen cliënten vertegenwoordigden die werden beschuldigd van druggerelateerde of andere gestigmatiseerde misdrijven.

Red-tagging

‘Autoriteiten laten het huiveringwekkende effect van ‘red-tagging’ van de advocatuur bestaan. In plaats daarvan zouden ze de veiligheid van advocaten en de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht moeten waarborgen. Meldingen van bedreigingen en aanvallen op advocaten en rechters moeten onmiddellijk worden onderzocht en verdachte daders moeten voor de rechter worden gebracht’ aldus Emerlynne Gil.

Onlangs stond de foto van een rechter op een bord langs een hoofdweg in Mandaluyong City met een bericht dat haar in verband bracht met communistische groeperingen. Dit volgde op haar uitspraak dat journaliste Lady Ann Salem en een vakbondsman na hun arrestatie op basis van valse beschuldigingen moesten worden vrijgelaten. De journalist en vakbondsman behoorden tot organisaties die eerder een ‘rode tag’ hadden gekregen.

VN-Mensenrechtenraad

Bij gebrek aan binnenlandse verantwoordelijkheid voor de bedreigingen, pesterijen en moorden die worden gepleegd tegen advocaten en mensenrechtenverdedigers en activisten in het algemeen, heeft de internationale gemeenschap via de VN-Mensenrechtenraad de verantwoordelijkheid om de Filipijnse regering ter verantwoording te roepen voor deze mensenrechtenschendingen.

‘Ondanks de verzekering van de regering dat het rechtssysteem in de Filippijnen werkt, is het duidelijk dat de fundamenten ervan in gevaar zijn. Het is absoluut noodzakelijk dat de internationale gemeenschap krachtiger optreedt; maatregelen tot nu toe werken duidelijk niet. Anders zal de regering blijven aanzetten tot geweld en de golf moordpartijen doorgaan’, aldus Emerlynne Gil.