FIFA moet Afghaans vrouwenteam in ballingschap erkennen en steunen
De Fédération Internationale de Football Association (FIFA) moet actie ondernemen om een einde te maken aan de voortdurende discriminatie van Afghaanse voetbalsters die in ballingschap leven. Ook moet de FIFA ervoor zorgen dat de voetbalsters kunnen terugkeren in de internationale competitie. Dit schrijft de Sport & Rights Alliance in een vandaag gepubliceerd rapport.
Over twee dagen is de loting voor de AFC Women’s Asian Cup 2026. Via deelname aan dit toernooi kunnen teams zich kwalificeren voor de Women’s World Cup 2027. Het Afghanistan Women’s National Football Team (AWNT) mag niet meedoen aan de loting. Dit is de tweede WK-kwalificatiecyclus waarvan het team is uitgesloten sinds de Taliban in 2021 aan de macht kwamen.
Genderdiscriminatie
“Hoewel het Afghaanse vrouwenelftal in 2021 ontsnapte aan de Taliban, blijft de schaduw van systematische genderdiscriminatie hen over de grens volgen. Het elftal heeft recht op een plek op het internationale podium, maar dit wordt ze afgepakt” zegt Samira Hamidi van Amnesty International. “Amnesty, de Verenigde Naties, Human Rights Watch en andere maatschappelijke organisaties hebben opgeroepen om de gendervervolging door de Taliban te onderzoeken als misdaden tegen de menselijkheid.”
Van emancipatiesymbool naar doelwit wraakacties
Het Afghaanse vrouwenteam was een symbool van vrouwenemancipatie in het Afghanistan van na de Taliban. In het nieuwe rapport van de Sport & Rights Alliance, It’s not just a game. It’s part of who I am’: Afghan Women Footballers’ Fight for the Right to Play, staat beschreven hoe de Taliban dit team tot een specifiek doelwit maakte van hun wraakacties toen ze in 2021 weer aan de macht kwamen.
Verbod op vrouwensport
“Op dit moment is het rust en de Taliban denken dat ze aan de winnende hand zijn”, zegt Khalida Popal, oprichtster van het Afghaanse Women’s National Team en Girl Power Organization. “Als de FIFA haar regels zou veranderen en ons zou laten spelen, zouden we de wereld kunnen laten zien dat Afghaanse vrouwen en meisjes thuishoren in de sport, op school en overal in de samenleving. We laten ons niet verslaan.”
Volgens de huidige FIFA-regels moet het team erkenning krijgen van de Afghaanse voetbalbond. Maar de bond wordt gecontroleerd door de Taliban en die verbiedt vrouwensport. De speelsters van het Afghaanse vrouwenteam en hun supporters lobbyen al meer dan 3 jaar bij de FIFA voor de officiële erkenning en financiële steun die Afghanistan hen ontzegt.
De statuten van de FIFA en het mensenrechtenbeleid bepalen dat alle aangesloten bonden de regels van de organisatie moeten naleven, inclusief de verplichting om discriminatie te voorkomen en tegen te gaan en vrouwenvoetbal te promoten. Bonden kunnen sancties opgelegd krijgen als ze deze verplichtingen niet nakomen.
Reactie van de FIFA op rapport
In een reactie op het rapport van de Sport & Rights Alliance deelde de FIFA op 21 maart mee dat er een plan is ontwikkeld om Afghaanse vrouwen zowel binnen als buiten het land voetbalkansen te bieden. De FIFA zei echter niet of ze van plan is om het team officieel te erkennen of hoe ze specifieke financiering zou toewijzen.
“Het vermogen van Afghaanse voetbalvrouwen om internationaal te spelen hangt volledig af van de interventie van de FIFA”, zegt Andrea Florence, van de Sport & Rights Alliance. “Het is goed om te horen dat de FIFA werkt aan het bevorderen van de speelmogelijkheden voor de speelsters, maar we blijven hopen dat ze zullen besluiten om het team officieel te erkennen en financiële steun toe te kennen zoals ze dat ook doen voor andere bonden.”
De Sport & Rights Alliance zei ook dat de FIFA financiële steun zou moeten geven aan het vrouwenteam om te trainen en deel te nemen aan internationale wedstrijden, zoals ze dat ook doet met andere bonden. Via het FIFA Forward Development Programme bijvoorbeeld, heeft elk van de 211 bonden die lid zijn van de FIFA momenteel recht op maximaal 9,2 miljoen dollar over een periode van 4 jaar.
Opmerkelijke veerkracht
“Het Afghaanse vrouwenvoetbalteam heeft sinds de oprichting een opmerkelijke veerkracht getoond – zelfs ondanks pesterijen, misbruik en doodsbedreigingen en het feit dat ze gedwongen werden hun huizen te verlaten en een nieuw leven op te bouwen in steden over de hele wereld,” zei Joanna Maranhão, netwerkcoördinator van het Sport & Rights Alliance’s Athletes Network for Safer Sports. “Het herstellen van de toegang van het team tot trainingsfaciliteiten en middelen om te spelen en hun land te vertegenwoordigen zou een belangrijke vorm van genoegdoening zijn, zoals vereist onder internationale mensenrechtenwetgeving.”
Wereldwijde steun
De campagne van het Afghaanse team heeft de afgelopen 3 jaar wereldwijde aandacht en steun gekregen, onder andere van Nobelprijswinnares Malala Yousafzai en bijna 200.000 mensen die een Change.org petitie hebben ondertekend waarin ze er bij de FIFA op aandringen om het team in ballingschap te erkennen.
“Voor deze atleten is voetbal niet alleen hun passie, maar ook een fundamentele daad van verzet tegen de Taliban – een daad van solidariteit met hun zussen die nog steeds in Afghanistan leven,” zei Fereshta Abbasi, van Human Rights Watch. “De erkenning en steun van de FIFA voor het team zou een krachtig statement zijn dat de rechten van Afghaanse vrouwen niet kunnen worden uitgewist.”
Het Internationaal Olympisch Comité (IOC) heeft voor de Olympische Spelen van 2024 in Parijs wel een Afghaans Olympisch Comité in ballingschap erkend. Hierdoor konden Afghaanse vrouwelijke atleten ondanks de beperkingen van de Taliban meedoen. Verschillende VN-experts noemden deze stap van het IOC een “welkom begin”, maar riepen internationale en nationale sportorganen op om meer te doen tegen het onderdrukkende beleid van de Taliban en “Afghaanse vrouwelijke atleten te steunen, waar ze ook zijn”.
Foto: genomen in Kabul in 2014, toen vrouwen in Afghanistan wél mochten sporten.
