EU dreigt medeplichtig te worden aan mishandeling migranten in Libië
De EU wil nauwer gaan samenwerken met de Libische kustwacht om te voorkomen dat vluchtelingen en migranten naar Europa varen. Uit onderzoek van Amnesty International blijkt dat diezelfde kustwacht migranten mishandelt en laat verdrinken en ze uitlevert aan detentiecentra waar ze worden gemarteld, uitgebuit en soms zelfs gedood.
Tussen 22 en 28 mei 2016 pikte de Libische kustwacht ten minste 3.500 mensen op zee op en bracht hen over naar detentiecentra. Vluchtelingen werden daarbij geslagen met stokken en slangen en soms zelfs beschoten. Een rubberboot met 120 inzittenden werd achtergelaten op zee, zo vertelt Mohamed (26) uit Eritrea:
‘Een van de mannen van de Libische kustwacht kwam aan boord om onze boot terug te varen naar Libië. Hij kwam tot halverwege, maar toen begaf de motor het… Ik hoorde hem zeggen “Niks aan te doen als jullie doodgaan”, voordat hij weer aan boord van zijn eigen boot ging, wegvoer en ons verloren op zee achterliet.’
Mishandeling in detentiecentra
Door de kustwacht onderschepte vluchtelingen worden naar een van de 24 speciaal voor hen bestemde detentiecentra in Libië gebracht. Daar zijn de omstandigheden erbarmelijk en vindt veel geweld en seksueel misbruik plaats. Er is een gebrek aan eten, drinken, medische zorg en sanitaire voorzieningen. Gevangen migranten worden vaak dagelijks geslagen met stokken, kabels en geweren. Ook krijgen zij elektrische schokken toegediend.
Verschillende ex-gevangenen meldden Amnesty zelfs dat ze mensen in de detentiecentra als gevolg van het geweld hebben zien sterven.
‘Ik zag hoe ze een man uit Tsjaad zonder reden voor mijn ogen neerschoten. Ze brachten hem naar het ziekenhuis, maar terug in de gevangenis stierf hij. In zijn dossier schreven ze dat een auto-ongeluk de doodsoorzaak was.’
– Man uit Eritrea (19)
Gedwongen arbeid
In de gevangenissen worden migranten vaak om gedwongen onbetaald te werken, of ze worden financieel afgeperst. Er lijken slechts drie manieren te zijn om eruit te komen: ontsnappen, je uitkopen of doorverkocht worden aan mensensmokkelaars. Smokkelaars kopen vaak gevangenisbewakers om, zodat zij de ‘vrijgekochte’ migranten weer geld kunnen vragen voor een volgende overtocht naar Europa.
Wat de EU moet doen
De plannen van de EU voor nauwere samenwerking met Libië op het gebied van migratie zijn uitermate riskant. Er is een grote kans dat zij ertoe zullen leiden dat nóg meer migranten en vluchtelingen worden mishandeld en onder gruwelijke omstandigheden worden opgesloten. De EU moet er zorg voor dragen dat de Libische kustwacht de mensenrechten respecteert, dat er geen vluchtelingen en migranten onrechtmatig worden opgepakt en dat er alternatieve mogelijkheden komen voor vluchtelingen om Europa te bereiken. Dat laatste kan door beduidend meer vluchtelingen uit te nodigen voor hervestiging in Europa en door humanitaire visa te verstrekken.
