“Er is nu geen redding meer” – homoseksuele Tsjetsjenen hebben dringend bescherming nodig

Twee maanden geleden onthulde de onafhankelijke Russische krant Novaya Gazeta dat in Tsjetsjenië homoseksuele mannen gevangen worden gehouden, gemarteld en zelfs vermoord. De autoriteiten zijn bezig met een campagne om de autonome Russische republiek Tsjetsjenië te ‘zuiveren van mensen met een niet-traditionele seksuele oriëntatie’.

Voor de opgejaagde Tsjetsjeense LHBT-gemeenschap is homofobie niet nieuw. De systematische terreur tegen homo’s is dat wel.

Homofobie uitte zich altijd in afzonderlijke incidenten. Maar er is nu geen redding meer – dit is vervolging op overheidsniveau.

Diep gewortelde homofobie

Het is moeilijk om je voor te stellen hoe eenzaam het is om homo te zijn in Tsjetsjenië. Homo’s bestaan officieel niet, en zijn daarmee veroordeeld tot een leven van onzichtbaarheid.

Homofobie is al lange tijd diep geworteld in de Tsjetsjeense samenleving. Homo’s moeten hun identiteit verbergen voor hun familie en naaste vrienden. Eerwraak vindt nog steeds plaats in Tsjetsjenië met als doel om de familie-eer te redden. Een van de mensen die Amnesty International sprak vertelde dat hij een homoseksuele man kende die was neergeschoten door zijn familieleden en geen begrafenis kreeg.

Vooral voor een moslim is het erg om geen begrafenis te krijgen. Het is alsof die persoon nooit heeft bestaan, dat niemand het recht heeft om hem te herinneren.

Kadyrov’s heksenjacht

Maar homoseksuele Tsjetsjenen bestaan wel degelijk en hebben dringend hulp nodig. Die hulp zal waarschijnlijk niet uit de buurt komen. Ramzan Kadyrov, de machtigste man in Tsjetsjenië, leidt namelijk deze verschrikkelijke heksenjacht. De afgelopen jaren is Kadyrov keer op keer weggekomen met grove mensenrechtenschendingen.

Getuigen vertelden Amnesty International over de publiekelijke vernedering van mannen die ervan werden beschuldigd homo te zijn. Eenmaal gevangen werden zij zowel fysiek als psychisch gemarteld. Voormalige gedetineerden spraken over hoe ze door bewaarders werden gedwongen om een traditionele vrouwendans uit te voeren en verplicht werden om vrouwennamen aan te nemen. Andere verhalen van marteling willen we hier niet noemen omdat we daarmee het risico zouden lopen om hun identiteit prijs te geven. Daardoor zouden zij nog ernstiger in gevaar kunnen komen.

De giftige cocktail van een diep conservatieve samenleving en een angstcultuur zorgt ervoor dat autoriteiten hun verschrikkelijke daden amper proberen te verbergen.

Deuren openen voor Tsjetsjeense homo’s

Helaas heeft de internationale veroordeling van de gruwelijkheden niet geleid tot voldoende hulp aan de Tsjetsjeense homo’s. Tot nu toe kennen we slechts een paar mannen die asiel hebben gekregen in veilige landen. Volgens het Russische LHBT Netwerk houden er zich ongeveer 40 mensen schuil in andere gebieden in Rusland. Zij proberen wanhopig het land te ontvluchten. Zij weten dat ze nergens in Rusland veilig zijn.

Het is dus van het allergrootste belang dat overheden wereldwijd hun deuren voor Tsjetsjeense homo’s openen. Overheden die zich al tegen de gruweldaden hebben uitgesproken moeten deze mannen veiligheid en een eerlijke asielprocedure bieden.

De verantwoordelijkheid om de schendingen van LHBT-rechten te stoppen ligt in eerste plaats bij de Tsjetsjeense en Russische autoriteiten. Ze moeten alle mensen vrijlaten die vastzitten vanwege hun geaardheid. Er moet internationale druk blijven totdat de Russische en Tsjetsjeense autoriteiten stappen nemen om de daders te berechten en de vervolging van homo´s ophoudt.

Half miljoen handtekeningen

Amnesty heeft een actie opgezet om de Russische autoriteiten op te roepen onderzoek te doen naar deze mensenrechtenschendingen. Vandaag biedt Amnesty bij Russische ambassades in tal van landen in totaal een half miljoen handtekeningen aan om een einde te maken aan de vervolging van homo’s in Tsjetsjenië. Ook in Den Haag worden vandaag bijna 45.000 handtekeningen aangeboden.