Egypte: langdurige eenzame opsluiting is onmenselijk
In Egypte zitten tientallen journalisten, mensenrechtenverdedigers en leden van de oppositie in langdurige eenzame opsluiting. De omstandigheden in de isoleercellen zijn onmenselijk. In een aantal gevallen is er sprake van marteling. Dat schrijft Amnesty International in het vandaag verschenen rapport Crushing humanity: the abuse of solitary confinement in Egypt’s prisons.
Gevangenen worden vaak 23 uur per etmaal opgesloten en hebben vrijwel geen contact met andere gevangenen of familie. Ze worden geslagen en krijgen te weinig te eten en te drinken. Langdurige eenzame opsluiting wordt gebruikt om bekentenissen af te dwingen en als strafmaatregel voor gevangenen die protesteren tegen hun behandeling. In de zaken die Amnesty onderzocht gaat het om mensen die vastzitten vanwege hun politieke activiteiten.
Bezoek geweigerd
Het feit dat de politieke gevangenen voor langdurige en onbepaalde tijd in eenzame opsluiting zitten – in sommige gevallen zelfs al jaren – komt volgens Amnesty neer op wrede onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing Ze zitten meer dan 22 per dag in hun cel en zijn verstoken van vrijwel elk menselijk contact. Iedere dag mogen ze een half uur tot een uur luchten. Bezoek van familie wordt regelmatig geweigerd; één gevangene heeft sinds oktober 2016 geen bezoek meer gehad. De slachtoffers wordt niet verteld wanneer er een einde zal komen aan hun eenzame opsluiting. In combinatie met de slechte gevangenisomstandigheden is er in 7 gevallen sprake van marteling.
Geestelijke en fysieke terreur
De gevangenen zijn het slachtoffer van lichamelijk geweld door de gevangenbewaarders, die hen bijvoorbeeld met hun hoofd in een container met menselijke uitwerpselen duwen. De geestelijke en fysieke terreur is een bewuste tactiek, als gevolg waarvan de gevangenen te lijden hebben van paniekaanvallen, hypergevoeligheid voor prikkels, paranoia en concentratie- en geheugenproblemen.
Valse aanklachten
‘De Egyptische gevangenisautoriteiten passen eenzame opsluiting onwettig toe, als een middel om afwijkende meningen de kop in te drukken of om zogenaamd wangedrag van gevangenen te bestraffen. Veel van die gevangenen zitten daar trouwens op basis van valse aanklachten,’ zegt Najia Bounaim, directeur Noord-Afrika bij Amnesty. Vanwege de ernst van onderzoeksresultaten stuurde Amnesty op 16 april een memorandum met een samenvatting van het rapport naar de Egyptische autoriteiten. Tot op heden hebben die niet gereageerd.
Levend begraven
‘De eerste keer dat ik Hisham na zijn arrestatie zag, was in het ziekenhuis,’ zei Manr el-Tantawie, de vrouw van Hisham Gaafar, die in eenzame opsluiting zat in de Al-Aqrab gevangenis. ‘Hij beschreef zijn isoleercel aan mij. Vanwege de duisternis kon hij er niks zien. Ademhalen was moeilijk, omdat er geen raam of andere opening was. Hij zei dat het voelde alsof hij levend begraven was. Toen de gevangenbewaarders hem eindelijk uit zijn cel haalden, voelde het alsof hij opnieuw geboren werd. Maar na slechts enkele maanden in het gevangenisziekenhuis werd hij weer in eenzame opsluiting gezet.’
Achtergrond
Eenzame opsluiting is een gangbare praktijk in alle Egyptische gevangenissen. Amnesty heeft zich in dit rapport beperkt tot de ervaringen van politieke gevangenen, omdat uit onderzoek is gebleken dat eenzame opsluiting voor deze categorie gevangenen vaker langdurig en voor onbepaalde tijd is. Amnesty documenteerde 36 gevallen, van wie er 6 al sinds 2013 onwettig in deze omstandigheden vastzitten. Amnesty interviewde tussen maart 2017 en april 2018, 91 mensen, waaronder voormalige gevangenen en familie van de 27 mensen die nu nog vast zitten. Het gaat om 14 verschillende gevangenissen.
Sinds president Mohamed Morsi in juli 2013 werd vervangen door president Abdelfattah al-Sisi, die inmiddels aan zijn tweede regeerperiode bezig is, hebben de Egyptische autoriteiten tienduizenden mensen opgepakt op grond van politieke motieven.
Amnesty wil dat Egypte een onmiddellijk einde maakt aan eenzame opsluiting, kortdurende uitzonderingen daargelaten. Daarnaast moet er een einde komen aan marteling en alle andere vormen van wrede, onmenselijke, vernederende behandeling of bestraffing. Tenslotte moet er een onafhankelijk mechanisme komen dat alle gevangenissen, ook onaangekondigd, kan bezoeken.
Lees het rapport Crushing humanity: the abuse of solitary confinement in Egypt’s prisons.
