Egypte: doden in gevangenissen na marteling en slechte medische zorg

Egyptische gewetensgevangenen en andere politieke gevangenen krijgen stelselmatig geen toegang tot goede gezondheidszorg, zo blijkt uit een nieuw rapport van Amnesty International.

Ook worden deze gevangenen gemarteld en onder inhumane omstandigheden opgesloten. In sommige gevallen leidde dit tot onherstelbare schade aan de gezondheid of zelfs tot de dood.

Grimmig beeld

Het vernietigende rapport ‘What do I care if you die?’ tekent een grimmig beeld van de mensenrechtensituatie in Egyptische gevangenissen precies tien jaar na het begin van de Egyptische volksopstand in 2011. Ook toont het rapport dat de autoriteiten deze gevangenen niet beschermen tegen de Covid-19-uitbraak.

Geen toegang tot zorg

Amnesty International onderzocht de ervaringen van 67 individuele gevangenen in drie vrouwengevangenissen en dertien mannengevangenissen, verspreid door het land. Tien van hen stierven in gevangenschap en twee kort na hun vrijlating in 2019 en 2020.

Het rapport laat zien dat gevangenen de toegang tot goede gezondheidszorg wordt onthouden. De ziekenafdelingen in Egyptische gevangenissen zijn vaak onhygiënisch, er is een tekort aan apparatuur en geschoold zorgpersoneel.

Hulpvragen genegeerd

Politieke gevangenen die urgent medische zorg nodig hadden, werden niet naar gespecialiseerde ziekenhuizen overgebracht of kregen geen medicijnen, zelfs niet als de familie garant stond voor de medische kosten.

Hartproblemen

Gewetensgevangene Zyad el-Elaimy, een mensenrechtenadvocaat en voormalig parlementariër die een belangrijke rol speelde bij de volksopstand in 2011, wordt routinecontroles geweigerd die noodzakelijk zijn voor zijn chronische gezondheidsproblemen. Voor hartproblemen die hij in de gevangenis ontwikkelde, krijgt hij geen medicatie.

De 24-jarige filmmaker Shady Habash overleed op 2 mei 2020 in de gevangenis door een alcoholvergiftiging omdat de medische staf veel te lang wachtte met overplaatsing naar een ziekenhuis.

Overbevolkte gevangenissen en Covid-19

De Egyptische autoriteiten weigeren inzage in het werkelijk aantal gevangenen in het land. Schattingen komen uit op 114.000, meer dan twee keer de totale capaciteit van 55.000. Het aantal gevangenen steeg sterk sinds president Mohamed Morsi werd afgezet in juli 2013.

Gebrek aan schoon water, slechte ventilatie en overvolle cellen maken het gevangenen onmogelijk om afstand te houden en zichzelf te beschermen. Gedetineerden met Covid-19-symptomen worden niet systematisch getest. In sommige gevangenissen worden ze in isoleercellen geplaatst zonder verdere behandeling. In andere gevangenissen blijven zieken in hun cel, ondanks het risico voor hun celgenoten.

Marteling

Het rapport ‘What do I care if you die?’ toont hoe slecht het is gesteld met de mensenrechtensituatie in de Egyptische cel onder president Abdel Fattah al-Sisi. ‘Het is afschuwelijk dat de Egyptische autoriteiten mensenrechtenactivisten, politici en andere opponenten probeert te intimideren door hen de toegang tot gezondheidszorg te ontzeggen. Als dat bewust wordt gebruikt als straf en het zwaar lijden of pijn veroorzaakt, gaat het om marteling’, zegt Philip Luther van Amnesty International.

Wat wil Amnesty

Amnesty International vindt dat in het licht van de Covid-19-crisis de overbevolking van de gevangenissen meteen moet worden aangepakt. Zij roept de Egyptische autoriteiten op zo snel mogelijk allen die willekeurig zijn gevangengezet, vrij te laten. Ook moeten de autoriteiten overwegen om de kwetsbaarste gevangenen vrij te laten zoals ouderen en gevangenen met onderliggende gezondheidsproblemen. Alle gedetineerden moeten toegang krijgen tot goede gezondheidszorg zoals een Covid-19-vaccinatie, zonder enige vorm van discriminatie.

Amnesty International heeft dit rapport in december 2020 naar de Egyptische autoriteiten gestuurd, maar kreeg tot nog toe geen antwoord.

Lees hier het volledige rapport ‘What do I care if you die?’