Egypte: 8 jaar na bloedbad Rabaa duurt het onrecht voort met aanstaande executies
De Egyptische autoriteiten hebben geen enkel lid van de veiligheidstroepen ter verantwoording geroepen voor het doden van ten minste 900 mensen tijdens het Rabaa-bloedbad op 14 augustus 2013. Zij stierven toen de veiligheidstroepen sit-ins op het Rabaa al-Adawiya-plein en het al-Nahda-plein met geweld uiteendreven.
Twaalf mannen staan op het punt te worden geëxecuteerd, honderden anderen zitten lange gevangenisstraffen uit vanwege hun betrokkenheid bij de protesten. In juni 2021 bekrachtigde het hoogste hof van beroep van Egypte de doodvonnissen tegen de twaalf mannen, onder wie vooraanstaande figuren van de Moslimbroederschap. In 2018 werden tijdens een schijnproces 739 mensen veroordeeld. President Abdel Fattah al-Sisi heeft de doodvonnissen bekrachtigd.
Voortdurende straffeloosheid
‘In de afgelopen 8 jaar is het steeds duidelijker geworden dat de Egyptische autoriteiten de veiligheidstroepen willen afschermen van elke verantwoordelijkheid voor hun rol in het bloedbad in Rabaa’, zegt Lynn Maalouf van Amnesty International. ‘De autoriteiten kiezen ervoor zich te wreken op overlevenden, families van slachtoffers en iedereen die kritiek durft te uiten op de mensenrechtensituatie in Egypte.’
Amnesty’s oproep
‘De twaalf mannen die worden geëxecuteerd, zitten onder onmenselijke omstandigheden gevangen, na een uiterst oneerlijk en politiek gemotiveerd massaproces. We dringen er bij de Egyptische autoriteiten op aan deze onrechtvaardige doodvonnissen en veroordelingen te vernietigen. De autoriteiten moeten ook de daders van het bloedbad in Rabaa voor de rechter brengen’, zegt Maalouf. ‘Gezien het heersende klimaat van straffeloosheid, moet de internationale gemeenschap de inspanningen steunen bij de VN-Mensenrechtenraad om de mensenrechtensituatie in Egypte te monitoren.’
Wrede gevangenisomstandigheden
Onder degenen in de dodencel bevindt zich Mohamed el-Beltagy, een voormalig parlementslid en vooraanstaand figuur in de Moslimbroederschap. Sinds zijn arrestatie in augustus 2013 zit hij in eenzame opsluiting in de beruchte Scorpion-gevangenis in Caïro. Zijn familie mag hem sinds 2016 niet bezoeken. De gevangenisautoriteiten weigeren hem een foto te geven van zijn dochter Asmaa, die 17 jaar oud was toen ze werd vermoord op het Rabaa al-Adawiya-plein.
Grote toename aantal executies
De Egyptische autoriteiten kondigen executies niet van tevoren aan. Ook wordt de familie niet op de hoogte gebracht of wordt het hen toegestaan afscheid te nemen, wat in strijd is met de Egyptische wet. Onlangs was er een alarmerende piek in het aantal geregistreerde executies in Egypte. In 2020 verdrievoudigde het aantal executies in vergelijking met voorgaande jaren. De executiegolf ging door in 2021 met tot nu toe zeker 81 executies.
‘De Egyptische autoriteiten moeten onmiddellijk een einde maken aan het gebruik van de doodstraf tegen politieke tegenstanders als een instrument om angst te zaaien en hun ijzeren greep op de macht te consolideren. Leden van de internationale gemeenschap moeten hun publieke druk opvoeren om president Al-Sisi op te roepen deze doodvonnissen om te zetten en het leven van deze mannen te redden’, zegt Lynn Maalouf.
