Duitsland: Veroordeling Syrische ambtenaar is overwinning voor gerechtigheid

Een rechtbank in de Duitse stad Koblenz veroordeelde de Syrische veiligheidsambtenaar Eyad al-Gharib tot vierenhalf jaar gevangenisstraf voor misdaden tegen de menselijkheid. Al-Gharib hielp in een gevangenis in Damascus bij het martelen van opgepakte demonstranten en moedigde dat aan. Amnesty International roept andere landen op het voorbeeld van Duitsland te volgen.

‘De historische uitspraak van vandaag is de eerste in zijn soort voor misdrijven tegen internationaal recht die begaan zijn door een Syrische ambtenaar. De uitspraak is een daverende overwinning voor de tienduizenden Syriërs die zijn gemarteld of gedwongen zijn verdwenen. Én voor de Syrische en internationale organisaties die samen al jaren proberen via de rechter waarheid en gerechtigheid te bereiken’, zegt Lynn Maalouf van Amnesty International. ‘Deze organisaties hielpen ervoor te zorgen dat misdrijven werden gedocumenteerd en dat er juridische dossiers werden opgebouwd. Zonder hen was deze rechtszaak niet mogelijk geweest.’

Gerechtigheid na 10 jaar

‘De uitspraak is ook een duidelijke boodschap aan de Syrische regering dat degenen die verantwoordelijk zijn voor gruwelijke misdrijven daarvoor ter verantwoording worden geroepen. Deze veroordeling komt bijna 10 jaar nadat de eerste vreedzame protesten in Syrië begonnen. In deze jaren zette de staat haar machinerie van wreedheid in tegen haar eigen bevolking, in al haar detentiecentra en gevangenissen.’ 

‘Gedurende deze 10 jaar is de internationale gemeenschap telkens weer tekortgeschoten in het nemen van concrete actie tegen voortdurende gigantische mensenrechtenschendingen en in het ter verantwoording roepen van de verantwoordelijken daarvoor.’

Volg het voorbeeld van Duitsland

‘Wij roepen meer landen op het voorbeeld van Duitsland te volgen. Zij moeten onderzoek doen naar mensen die verdacht worden van oorlogsmisdrijven of andere misdrijven volgens internationaal recht in Syrië, en hen vervolgen voor hun nationale rechtbanken. Dat kan volgens het principe van “universele jurisdictie”. Ook roepen we de VN-Veiligheidsraad nogmaals op om de situatie in Syrië door te verwijzen naar het Internationaal Strafhof. Zo kan ervoor worden gezorgd dat alle daders van alle partijen in het conflict ter verantwoording worden geroepen. Ook de hoofdverantwoordelijke hooggeplaatste ambtenaren en commandanten.’

Achtergrond

In februari 2020 arresteerden de Duitse en Franse politie de Syrische ambtenaren Anwar Raslan en Eyad al-Gharib. Zij werden beide aangeklaagd voor misdaden tegen de menselijkheid voor het martelen van gevangenen die vastzaten in de Staatsveiligheidsonderdeel 251, ofwel de al-Khatib-gevangenis in Damascus. 

Amnesty International documenteerde de afgelopen 10 jaar het systematische martelen en mishandelen in Syrische detentiecentra, waaronder al-Khatib. Dit zijn oorlogsmisdrijven. Omdat zij deel uitmaken van een wijdverbreide en systematische aanval op de burgerbevolking, zijn het misdaden tegen de menselijkheid.