Dood Daunte Wright in Minneapolis toont noodzaak hervorming politiewerk in VS

Op 11 april werd de 20-jarige Daunte Wright in zijn auto doodgeschoten door een agent in de Amerikaanse stad Minneapolis. ‘Amnesty International is verdrietig dat wéér een zwarte vader, zoon en partner van zijn familie is weggenomen als gevolg van politiegeweld.’

De dood van de jonge Daunte Wright laat nogmaals zien hoe urgent het is dat fouten in het politiesysteem van de Verenigde Staten worden aangepakt. Daunte Wright zou aan de kant zijn gezet omdat zijn autoregistratie verlopen zou zijn, en omdat er een luchtverfrisser aan zijn achteruitkijkspiegel hing. Er bleek nog een arrestatiebevel tegen hem uit te staan. Wright wilde ervandoor gaan en reed weg. Hij werd door een agent beschoten. De agent verklaarde later dat ze dacht haar stroomstootwapen (taser) te gebruiken, in plaats van haar vuurwapen.

Systematische problemen in politiewerk VS

Vorig jaar werd legercommandant Caron Nazario met geweld aangehouden in Windsor, Virginia. Hij was zwart en latino. De agenten die hem staande hielden, verklaarden het papieren nummerbord in de achterruit van zijn nieuwe auto niet te hebben gezien. Deze incidenten hebben veel met elkaar gemeen. Ze herinneren ons aan de systematische problemen in het politiewerk in de VS die ertoe leiden dat mensen van kleur, en in het bijzonder zwarte mensen, vaker worden onderworpen aan politiehandhaving. Verkeerspolitie zou simpelweg geen wapens moeten gebruiken.

‘Of je een ontmoeting met agenten overleeft moet niet afhangen van waar je woont of van je huidskleur’, zegt Kristina Roth van Amnesty International USA. Internationale normen zijn daar duidelijk over. We hebben niet alleen allemaal hetzelfde recht op bescherming door de wet, op veiligheid en op leven, ook hebben we het recht om vrij te zijn van discriminatie als we te maken hebben met wetshandhavers. Agenten die buitensporig geweld inzetten, moeten daarvoor verantwoordelijk worden gehouden, ongeacht de afloop.’

Demonstraties in Minneapolis

De lokale gemeenschappen in Brooklyn Center en in Minneapolis, waar Daunte Wright omkwam, zijn gefrustreerd en boos door deze steeds weer voorkomende gevallen van politiegeweld. Ze zijn de straat opgegaan om gerechtigheid te eisen voor de dood van Daunte Wright. De autoriteiten moeten ervoor zorgen dat deze demonstranten hun recht op vrijheid van bijeenkomst kunnen uitoefenen. Mocht er ingegrepen moeten worden, dan is geweld een laatste optie, wanneer andere middelen ontoereikend zijn. Ingrijpen bij demonstraties moet altijd gebeuren op een manier die noodzakelijk, proportioneel en wettelijk is. Daarnaast moet de politie rekening houden met het effect op de omliggende woonwijken, bijvoorbeeld bij de inzet van middelen als traangas.

‘Demonstraties tegen politiegeweld moeten niet leiden tot meer politiegeweld zoals in de maanden na de dood van George Floyd afgelopen zomer.’

Politiegeweld in de VS

Amnesty International USA roept de politie al lang ter verantwoording voor het gebruik van dodelijk geweld. Bijvoorbeeld toen demonstranten de straat opgingen vorig jaar, na de dood van George Floyd. Tussen 26 mei en 5 juni 2020 registreerde Amnesty International 125 afzonderlijke gevallen van politiegeweld tegen demonstranten, in 40 Amerikaanse staten.

In 2015 bracht Amnesty USA een rapport uit over het gebruik van dodelijk geweld door politie. Uit dit rapport kwam de urgente noodzaak naar voren om bestaande wetten, beleid, trainingen en werkwijzen ten aanzien van het gebruik van dodelijk geweld door de politie te hervormen en herzien. Ook bleek dat het toezicht en het verantwoordingsmechanisme drastisch aan hervorming toe zijn.