Democratische Republiek Congo wil weer executies uitvoeren

In een poging om gewapende groepen en bendegeweld te bestrijden wil de regering van de Democratische Republiek Congo weer executies uitvoeren. Ruim twintig jaar lang heeft ze dat niet gedaan.

‘Het is een groot onrecht voor mensen die in de Democratische Republiek Congo ter dood zijn veroordeeld’, zegt Tigere Chagutah van Amnesty International. ‘Dit is een enorme stap terug voor het land en een teken dat de regering-Tshisekedi haar belofte om de mensenrechten te respecteren niet nakomt.’

Ziek rechtssysteem

‘Het Congolese rechtssysteem is inefficiënt en ineffectief. President Tshisekedi omschreef het zelf als ‘ziek’. Daardoor brengt deze afschuwelijk stap van de regering het leven in gevaar van honderden mensen die ter dood zijn veroordeeld. De overheid treedt voortdurend hard op tegen politieke tegenstanders, mensenrechtenactivisten en journalisten. Velen van hen kregen de doodstraf opgelegd na oneerlijke processen en politiek gemotiveerde aanklachten.’

Recht op leven

‘Of de ter dood veroordeelden nu deel uitmaken van het nationale leger of de politie, van gewapende groepen of dat ze betrokken zijn geweest bij bendegeweld, iedereen heeft recht op leven en op bescherming van dat recht.’

Oproep van Amnesty

De doodstraf is de ultieme wrede, onmenselijke en vernederende straf. De regering van de Democratische Republiek Congo moet onmiddellijk alle plannen om de executies te hervatten stopzetten en een officieel moratorium op executies instellen. Het doel moet zijn: afschaffing van de doodstraf.

Amnesty International is in alle gevallen en zonder uitzondering tegen de doodstraf. Ongeacht wie wordt beschuldigd, de aard of omstandigheden van het misdrijf, schuld of onschuld of de methode van executie.

Achtergrond

De laatst bekende executies in de Democratische Republiek Congo vonden plaats in 2003.

Op 13 maart 2024 informeerde de minister van Justitie van de Democratische Republiek Congo de gerechtelijke autoriteiten over het besluit van de regering om executies voor een reeks misdrijven te hervatten.

De regering motiveerde haar beslissing met de noodzaak om ‘verraad’ binnen het leger te bestrijden op een moment dat de Democratisch Republiek Congo te maken heeft met een escalatie van gewapende conflicten’. Ook zouden executies noodzakelijk zijn om dodelijk bendegeweld in verschillende steden te stoppen.

Het Congolese rechtssysteem wordt geplaagd door talloze problemen. Onderzoek van Amnesty International en andere organisaties wijst uit dat rechtszaken zelden voldoen aan de normen voor een eerlijk proces.