De doodstraf in 2018: wereldwijd afname van aantal executies
- Wereldwijde afname van 31 procent van executies, laagste cijfer in de afgelopen 10 jaar
- Maar toename in een paar landen zoals Wit-Rusland, Japan, Singapore, Zuid-Sudan en VS
- Thailand begon weer executies uit te voeren, en Sri Lanka dreigde dit te doen
- In China vinden de meeste executies plaats, gevolgd door Iran, Saudi-Arabië, Vietnam en Irak
Vandaag publiceert Amnesty International haar jaarlijkse overzicht van de doodstraf wereldwijd. Daaruit blijkt dat het aantal executies wereldwijd met een derde is afgenomen in 2018. De cijfers zijn gebaseerd op doodstrafcijfers die openbaar gemaakt worden. In China, waarvan vermoed wordt dat er jaarlijks duizenden executies plaatsvinden, zijn deze cijfers staatsgeheim.
In Iran daalde het aantal executies met 50 procent, nadat er een wijziging had plaatsgevonden in de anti-drugswetgeving. Ook waren er afnames te zien in Irak, Pakistan en Somalië. Dit resulteerde in de wereldwijde afname van executies van 993 in 2017 tot ten minste 690 in 2018.
‘De wereldwijde afname van executies laat zien dat zelfs de landen waarvan we het het minst verwachten kunnen veranderen, en realiseren dat de doodstraf niet de oplossing is,’ zegt Kumi Naidoo, Amnesty’s secretaris-generaal. ‘Dit is een hoopvol signaal dat het slechts een kwestie van tijd is voor deze wrede straf tot de geschiedenis gaat behoren, waar het thuishoort.’
Herinvoering doodstraf
Er was echter niet alleen goed nieuws. In Wit-Rusland, Japan, Singapore, Zuid-Sudan en de VS nam het aantal executies toe. In Thailand werd het eerste doodvonnis sinds 2009 voltrokken. De president van Sri Lanka kondigde aan na 40 jaar weer te beginnen met executies, en plaatste zelfs een advertentie waarin beulen werden gezocht.
Ontsnapt aan de doodstraf
Noura Hussein, een jonge vrouw uit Sudan, werd in mei 2018 ter dood veroordeeld. Ze had geprobeerd de man te vermoorden die haar probeerde te verkrachten. Hussein was aan hem uitgehuwelijkt. Na wereldwijde acties werd haar doodvonnis omgezet naar een 5-jarige celstraf. Ze vertelde Amnesty International:
‘Ik was in shock nadat de rechter zei dat ik de doodstraf kreeg. Ik had niets gedaan om dat te verdienen. Ik kon het onrecht – vooral tegenover vrouwen – niet bevatten. Ik had me vóór dat moment nog nooit voorgesteld hoe het zou zijn om geëxecuteerd te worden. Het eerste wat in mijn gedachten kwam was: “Hoe voelen mensen zich als ze worden geëxecuteerd? Wat doen ze dan?” Mijn zaak was extra zwaar omdat mijn familie me verstoten had. Ik moest de schok alleen verwerken.’
De top-beulen van de wereld
China staat aan de top als het op aantallen executies aankomt, maar het werkelijke aantal is niet bekend omdat de cijfers omtrent de doodstraf staatsgeheim zijn. Amnesty gelooft dat jaarlijks duizenden mensen in China ter dood veroordeeld en geëxecuteerd worden.
Het is verrassend dat Vietnam de doodstrafcijfers openbaar heeft gemaakt: in 2018 vonden ten minste 85 executies plaats. Hiermee staat het land in de top 5 van landen die de doodstraf toepassen:
- China (duizenden executies)
- Iran (ten minste 253)
- Saudi-Arabië (149)
- Vietnam (ten minste 85)
- Irak (ten minste 52)
Wereldwijde trend naar afschaffing
De doodstrafcijfers over 2018 laten zien dat het toepassen van de doodstraf afneemt en dat landen stappen nemen om een einde te maken aan deze wrede en inhumane straf. In Burkina Faso werd een nieuwe strafwet aangenomen die de doodstraf uitsluit. Gambia en Maleisië stelden een moratorium in, en in de VS verklaarde de staat Washington de doodstraf onwettig. Aan het einde van 2018 hadden 106 landen de doodstraf voor alle misdaden in de wet afgeschaft. En 142 landen hadden de doodstraf in wet of praktijk afgeschaft.
