Colombia stelt abortus niet langer strafbaar in eerste 24 weken

De uitspraak van het Colombiaanse Constitutionele Hof om abortus tijdens de eerste 24 weken van een zwangerschap niet langer strafbaar te stellen, is een grote overwinning voor de mensenrechten.

‘Wij vieren deze uitspraak als een historische overwinning voor de vrouwenbeweging in Colombia die al tientallen jaren strijdt voor de erkenning van hun rechten. Iedereen die kinderen kan baren, zijn de enigen die over hun lichaam mogen beslissen. In plaats van hen te straffen, zullen de Colombiaanse autoriteiten nu hun autonomie over hun lichaam en hun levensplannen moeten erkennen’, zegt Erika Guevara-Rosas van Amnesty International. ‘Na de legalisering van abortus in Argentinië vorig jaar en de recente decriminalisering in Mexico, is deze uitspraak een nieuwe stap voorwaarts.’

Abortus tot 24 weken legaal

Het Grondwettelijk Hof keurde, met vijf stemmen voor en vier stemmen tegen, op maandag 21 februari 2022 de beslissing goed om abortus tijdens de eerste 24 weken van de zwangerschap uit het strafrecht te halen. Na 24 weken blijft een legale abortus alleen toegestaan wanneer het leven of de gezondheid van de zwangere persoon in gevaar is, wanneer er sprake is van levensbedreigende misvormingen van de foetus of wanneer de zwangerschap het gevolg is van verkrachting, incest of niet-vrijwillige kunstmatige inseminatie.

‘Het is van vitaal belang dat we blijven aandringen op volledige toegang tot veilige en legale abortus in alle omstandigheden in Colombia en daarbuiten’, zegt Erika Guevara-Rosas.

Achtergrond

Ondanks het feit dat abortus een fundamenteel recht is dat door het Grondwettelijk Hof is vastgelegd,  is de toegang tot abortus op dit moment ongelijk en beperkt in Colombia. Er wordt geschat dat er momenteel 400.400 abortussen per jaar worden uitgevoerd in Colombia. Slechts minder dan 10 procent van deze procedures worden legaal uitgevoerd, met een hoge concentratie in de grootste steden.

Legale abortus is uiteraard veel veiliger. Maar de kost van de nazorg voor onvoltooide of incomplete clandestiene abortussen is in Colombia bovendien ook hoger dan wanneer de abortus wordt uitgevoerd in instellingen van een vooraanstaand niveau, met gebruikmaking van de technieken die door de Wereldgezondheidsorganisatie worden aanbevolen.

De strafbaarstelling van abortus vergroot de ongelijkheid tussen vrouwen. De overgrote meerderheid van degenen die in Colombia voor een clandestiene abortus worden aangegeven, wonen op het platteland en bijna een derde van hen zijn slachtoffers van huiselijk geweld, seksueel geweld of lichamelijk letsel. In plaats van een kader met meer waarborgen voor de mensenrechten, heeft dus een kader van vervolging van de meest kwetsbare vrouwen de overhand gekregen.

Bovendien heeft de strafbaarstelling van abortus bij zorgverleners angst en stigmatisering teweeggebracht, waardoor zij de dienstverlening in verband met zwangerschapsafbreking mijden uit vrees voor de sociale en juridische gevolgen waarmee zij geconfronteerd kunnen worden.