Chinese autoriteiten moeten Chang Weiping volledige vrijheid garanderen na onterechte opsluiting 

Op 8 juli kwam de Chinese mensenrechtenadvocaat Chang Weiping vrij na het uitzitten van een straf van drieënhalf jaar wegens ‘ondermijning van de staatsmacht’. Amnesty International is er niet gerust op dat Chang Weiping nu vrij kan leven.

‘Amnesty documenteerde talrijke gevallen waarbij de Chinese autoriteiten mensenrechtenverdedigers na hun vrijlating uit de gevangenis in de gaten bleven houden en lastigvielen. Het meest recente voorbeeld hiervan is collega-burgerjournalist Zhang Zhan’ zegt Sarah Brooks van Amnesty International.

Marteling door de politie

‘Chang Weiping was het doelwit van de regering omdat hij zich erover had uitgesproken dat politieagenten hem hadden gemarteld. Zijn proces was oneerlijk en zijn familie mocht niet regelmatig contact met hem opnemen. Zijn vrijlating moet het einde betekenen van zijn onrechtvaardige vrijheidsberoving, punt uit.’  

Oproep Amnesty International

Amnesty International dringt er bij de Chinese autoriteiten op aan alle beperkingen voor Chang Weiping onmiddellijk op te heffen. De autoriteiten moeten hem toestaan naar zijn familie terug te keren en gebruik te maken van al zijn mensenrechten, waaronder de vrijheid van meningsuiting.  

Achtergrond

Chang Weiping werd op 8 juni 2023 veroordeeld tot 3 jaar en 6 maanden gevangenisstraf wegens ‘ondermijning van de staatsmacht’. Hij kreeg deze straf nadat hij in januari 2020 gedetailleerde getuigenissen online had gezet van martelingen die hij had ondergaan toen hij in hechtenis zat bij de Chinese autoriteiten. 

Chang is een mensenrechtenadvocaat uit Baoji-stad, Shaanxi. Hij staat erom bekend dat hij de rechten verdedigt van mensen die gediscrimineerd worden op basis van hun gezondheidsstatus, genderidentiteit of seksuele geaardheid. 

Nadat hij in december 2019 een informele, besloten bijeenkomst met andere mensenrechtenactivisten had bijgewoond in de stad Xiamen, bracht Chang in januari 2020 10 dagen door in ‘residentieel toezicht op een aangewezen plaats’ (RSDL). Dit is een maatregel die strafrechtelijk onderzoekers in staat stelt om personen maximaal 6 maanden buiten het formele detentiesysteem vast te houden. Dat kan neerkomen op een vorm van geheime incommunicado-detentie, wat onder het internationaal recht verboden is. In dezelfde maand trokken de autoriteiten zijn advocatenvergunning in. 

In oktober 2020, bijna 10 maanden na zijn eerste detentie, plaatste Chang een video op YouTube waarin hij vertelde hoe hij tijdens zijn gevangenschap was gemarteld. Hij zei dat de politie hem 10 dagen lang 24 uur per dag vastgebonden hield aan een apparaat dat bekend staat als een ‘tijgerstoel’ en dat hij in die tijd zestien keer was ondervraagd. Hij vertelde ook dat hij na zijn vrijlating onder zware bewaking stond. 

Zes dagen na het plaatsen van de video, op 22 oktober 2020, namen de autoriteiten Chang een tweede keer in hechtenis, opnieuw onder RSDL. Op 16 april 2021 ontving Changs familie het bericht dat hij was aangeklaagd voor ‘ondermijning van de staatsmacht’. In september 2021 mocht hij voor het eerst sinds zijn gevangenneming in oktober 2020 zijn advocaat ontmoeten. Tijdens de hele periode dat hij vastzat wezen de autoriteiten willekeurig de verzoeken van zijn advocaat en familie om hem te ontmoeten af. 

Chang werd op 26 juli 2022 achter gesloten deuren berecht in het Volksgerechtshof van Feng County in de provincie Shaanxi. Hier mocht geen familie bij aanwezig zijn. 

Ondertussen worden de ouders en andere familieleden van Chang voortdurend in de gaten gehouden en geïntimideerd. Ze meldden dat ze worden gevolgd wanneer ze het huis verlaten, dat hun telefoons zijn afgenomen en dat de politie alle bezoekers die ze thuis ontvangen ondervraagt. De vrouw van Chang zei dat de autoriteiten haar bedreigden met verlies van haar baan als ze zich zou blijven uitspreken over de zaak van haar man. Deels als gevolg van deze bedreigingen wonen de vrouw en dochter van Chang momenteel in het buitenland.