China, nationale veiligheidswet mag geen middel zijn om angst te zaaien

Het Permanente Comité van het Nationale Volkscongres van China heeft de omstreden veiligheidswet voor Hongkong doorgevoerd. Die wet moet volgens de Chinese autoriteiten de ‘nationale veiligheid’ waarborgen.

‘Het aannemen van de wet is een pijnlijk moment voor de bevolking van Hongkong,’ zegt Joshua Rosenzweig van Amnesty International. ‘Het vormt de grootste bedreiging voor de mensenrechten in de recente geschiedenis van de stad. Vanaf nu heeft China de bevoegdheid om zijn eigen wetten op te leggen aan verdachten in Hongkong.’

Wet om kritiek aan banden te leggen

In Hongkong wordt sinds maart vorig jaar massaal gedemonstreerd tegen de groeiende invloed van China. De nieuwe wet verbiedt het streven naar afscheiding, buitenlandse inmenging en staatsondermijnende activiteiten in Hongkong. De veiligheidswet maakt het mogelijk om mensen die in Hongkong zijn opgepakt over te leveren aan het Chinese rechtssysteem. Onduidelijk is nog hoe ver dat gaat.

Angst regeert

De snelheid waarmee China deze wet heeft doorgevoerd en de geheimzinnigheid die eromheen hangt – het is nog onduidelijk wat er precies in de wet staat – vergroot de angst dat Beijing een repressiemiddel heeft gecreëerd dat kan worden gebruikt tegen critici van de regering, ook tegen mensen die alleen hun mening geven of vreedzaam protesteren.

‘Het feit dat de Chinese autoriteiten deze wet nu hebben aangenomen zonder dat de inwoners van Hongkong inzage hebben gehad, zegt veel over hun bedoelingen,’ aldus Rosenzweig. ‘Hun doel is om vanaf nu in Hongkong de angst te laten regeren.’

De wet kan ook gebruikt worden tegen pro-democratische kandidaten voor de parlementsverkiezingen in september. ‘Bij het implementeren van deze wet moeten de autoriteiten van Hongkong nu strikt en duidelijk voldoen aan hun eigen mensenrechtenverplichtingen. Het is aan de internationale gemeenschap om ze ter verantwoording te roepen,’ zegt Rosenzweig.

Achtergrond

De nationale veiligheidswet zal na ondertekening door de Chinese president Xi Jinping worden vermeld onder bijlage III van de basiswet, de minigrondwet van Hongkong.

Amnesty International heeft grote zorgen die de wet met zich meebrengt voor de mensenrechten. Alle individuen, instellingen en organisaties in Hongkong wordt het verboden ‘deel te nemen aan activiteiten die de nationale veiligheid in gevaar brengen’. De brede en vaag geformuleerde misdrijven zijn separatisme, ondermijning, terrorisme en ‘samenzwering met buitenlandse of overzeese machten’.

Voor het eerst kan Beijing officieel een kantoor in Hongkong opzetten van de nationale veiligheidsdiensten. Op het vasteland van China monitoren, intimideren en zetten dergelijke instanties in het geheim mensenrechtenverdedigers en critici vast. Er zijn veel aanwijzingen dat zij worden mishandeld en gemarteld.

Hongkong en China beweren dat de wet nodig is om de dreiging van ‘terrorisme’ tegen te gaan. De protesten van het afgelopen jaar verliepen echter hoofdzakelijk vreedzaam.