Biden zet 37 doodstraffen om in levenslang

Eind december 2024 zette de Amerikaanse president Joe Biden de doodstraf van 37 terdoodveroordeelden om in levenslange gevangenisstraffen. Amnesty International is daar blij mee, maar roept de Amerikaanse regering op om hetzelfde te doen met de straffen van de overige drie mensen die nog in een federale dodencel zitten.

Biden nam zijn besluit aan het einde van zijn regeerperiode. Op 20 januari 2025 wordt Donald Trump beëdigd als nieuwe president van de Verenigde Staten. Hij kan dit besluit niet terugdraaien. “We juichen het toe dat president Biden de doodstraf van 37 mannen die momenteel in een federale dodencel zitten omzet en dat hij voor eens en voor altijd de dreiging van executie in hun zaken wegneemt”, zegt  Paul O’Brien, uitvoerend directeur van Amnesty International USA. “De doodstraf is de ultieme wrede, onmenselijke en vernederende straf. De beslissing die president Biden op het laatste moment heeft genomen om deze doodvonnissen om te zetten is een belangrijk moment voor de mensenrechten.”

Belofte doodstraf landelijk af te schaffen

O’Brien zegt verder: “De beslissing van de president is een belangrijke stap in de richting van zijn belofte uit 2020 om de doodstraf op federaal niveau te beëindigen en staten aan te moedigen dit voorbeeld te volgen. Tijdens het presidentschap van Biden vonden er geen federale executies plaats. Het is vrijwel zeker dat Donald Trump de federale moordmachine weer zal opstarten waar hij gebleven was. We blijven ons zorgen maken over de mensenrechten van degenen die nog steeds in de federale en militaire dodencellen zitten. Tijdens zijn eerste ambtsperiode was Donald Trump de eerste president in 17 jaar die federale doodvonnissen voltrok. In de laatste 6 maanden van zijn ambtsperiode zag hij erop toe dat er dertien executies plaatsvonden.”

“Mensenrechtenverdedigers vroegen president Biden om actie te ondernemen tegen de doodstraf. Zijn beslissing om deze 37 doodvonnissen om te zetten laat zien dat hij luisterde. Samen met anderen drong Amnesty International bij president Biden aan op deze historische beslissing.

Billie Allen

Eén van de terdoodveroordeelden van wie de straf is omgezet is Billie Allen. Amnesty International voerde jarenlang actie voor hem. Allen zat 25 jaar in een dodencel. Hij zou als 19-jarige tijdens een overval een beveiliger hebben doodgeschoten. Maar de overheid weigerde DNA-bewijs dat hem vrij kan pleiten verder te onderzoeken. Ook speelde zijn Afro-Amerikaanse afkomst een rol bij de veroordeling. De rechter en acht van de tien juryleden waren wit, net als het slachtoffer. Amnesty is blij dat Allens straf nu eindelijk is omgezet.

Doodstraf blijft in verschillende staten

Bijna driekwart van de landen in de wereld hebben de doodstraf nu bij wet of in de praktijk afgeschaft. De doodstraf is nog steeds een legale straf in 27 staten in de V.S. Een handvol van die staten blijft elk jaar mensen executeren. O’Brien: “Het is de hoogste tijd om deze wrede praktijk overal in de Verenigde Staten en daarbuiten te beëindigen.”

Amnesty International is in alle gevallen onvoorwaardelijk tegen de doodstraf.