Bezoek Ensaf Haider aan Amsterdam

Ze zit op een Amsterdams terras en geniet van de zon. Een kleine vrouw, ondanks haar hoge hakken, gekleed in een spijkerbroek met panterbloesje. Ensaf Haider is moeder van drie kinderen en de vrouw van de Saudische blogger Raif Badawi. Ze is net aangekomen uit Berlijn.

Op uitnodiging van Amnesty International bezoekt ze een aantal Europese landen. Om meer aandacht te krijgen voor de zaak van haar man, die tot tien jaar gevangenisstraf en duizend stokslagen werd veroordeeld. Hij kreeg deze straf voor het oprichten van één van de grootste online fora van Saudi-Arabië, Saudi Arabian Liberals, en het ‘beledigen van de islam’. Over de stokslagen kan Ensaf nauwelijks praten. ‘Die dag, 9 januari 2015, toen hij zijn eerste stokslagen kreeg, was heel zwaar. Ik kan niet praten over mijn gevoelens daarover, het is gewoon te moeilijk.’

Op de vlucht

Raif Badawi deelt zijn cel met zo’n dertien andere gevangenen. Hij is de enige gewetensgevangene en hij mag geen bezoek ontvangen. Na die eerste sessie van vijftig stokslagen, heeft hij geen nieuwe lijfstraf gekregen. Het is niet helemaal duidelijk waarom. De autoriteiten hebben aangegeven dat het met zijn gezondheid te maken zou hebben. Ensaf heeft een paar keer per week telefonisch contact met Raif. Zij kan hem niet bellen, hij belt haar altijd. ‘Hij praat niet graag over zichzelf of over hoe hij zich voelt, maar ik ken hem en ik hoor aan zijn stem hoe het met hem gaat. Zijn gezondheid lijdt onder de gevangenschap.’

Wereldwijde acties voor Raif

In 2012 werd Raif na al een tijd te zijn bedreigd, gearresteerd. Ensaf had net daarvoor Saudi-Arabië ontvlucht met hun drie kinderen. Ze kwamen in de Libanese hoofdstad Beiroet terecht en begonnen daar via de Verenigde Naties een procedure om asiel aan te vragen in een derde land. Canada was het eerste land dat hen wilde opnemen. Ze woont nu bijna twee jaar in Sherbrooke, Québec, waar ze door de plaatselijke gemeenschap warm is opgenomen. Terwijl de banden met haar eigen familie verbroken zijn, heeft ze er in Canada nieuwe familie bij gekregen: tijdens haar bezoek aan Europa worden de kinderen door een van hun nieuwe oma’s opgevangen. Ze voelen zich thuis in hun nieuwe land, spreken vloeiend Frans, hebben veel vriendjes en doen het goed op school. ‘Het leven gaat door’, zegt Ensaf. ‘Het gaat goed met mijn kinderen, maar een essentieel onderdeel van hun leven is er niet meer: hun vader. Raif is een geweldige man, een voorbeeldige vader, een trouwe vriend. Ik hoop dat hij op een dag hierheen kan komen en dat jullie hem kunnen ontmoeten.’

Omdat Ensaf met Raif in contact staat, is hij op de hoogte van de acties die wereldwijd voor zijn vrijlating worden gevoerd. ‘Hij waardeert dit enorm. Alle acties geven hem veel kracht. En hij wil iedereen daarvoor bedanken.’ Ensaf zegt weinig over de politieke situatie in Saudi-Arabië, maar roept de Nederlandse regering wel op om de Saudische autoriteiten direct aan te spreken op de zaak van Badawi en andere gewetensgevangenen in het land. Ensaf is onder de indruk dat zovelen voor haar echtgenoot opkomen. ‘Ik bedank alle mensen en organisaties die zich voor Raif inzetten. Zonder hen was ik maar één stem. Ik hoop dat iedereen door gaat tot Raif vrijkomt.’

Amnesty Nederland staat al bijna een jaar lang iedere vrijdag een uur voor de deur van de Saudische ambassade in Den Haag om Badawi’s vrijlating te vragen. Op veel andere plekken in de wereld vinden soortgelijke acties plaats, onder meer in Sherbrooke, waar Ensaf en haar kinderen wonen. De Canadese overheid heeft Saudi-Arabië opgeroepen Raif vrij te laten en naar Canada te laten komen. ‘Ik heb hoop. Hoop is erg belangrijk. Als ik een dag niet met hem bel, denk ik dat hij zo misschien bij me voor de deur staat. Ook Raif blijft hoop houden, hij moet wel.. De ene dag is beter dan de andere, maar op een dag zal hij vrij zijn.’

Na twee dagen van bijeenkomsten met publiek en media-interviews, schud ik haar hand en kijk haar na. Ze gaat een hapje eten. Snel, want daarna vertrekt de trein naar Brussel waar ze leden van het Europees Parlement gaat ontmoeten. Ze heeft het druk en kijkt ernaar uit om over vier dagen haar kinderen weer in de armen te sluiten. ‘Mama is sterk’, schreef zoon Doudi in een brief aan zijn vader Raif. ‘Dus maak je maar geen zorgen.’