Belarus: geen gerechtigheid in zicht voor slachtoffers van mensenrechtenschendingen
Na de omstreden uitslag van de presidentsverkiezingen op 9 augustus 2020 startten de Belarussische autoriteiten een campagne waarbij represailles worden genomen tegen mensen die er een andere mening op na houden dan de regering. Keer op keer werden de mensenrechten geschonden en vonden er misdrijven plaats volgens internationaal recht.
Lange lijst schendingen
De lijst met schendingen is lang en varieert van onwettig gebruik van geweld, willekeurige detentie, marteling en andere vormen van mishandeling, gedwongen verdwijningen en ontvoeringen tot politiek gemotiveerde processen op grond van verzonnen aanklachten. Tientallen mensenrechten- en maatschappelijke organisaties zijn willekeurig gesloten. Veel van hun medewerkers zijn gearresteerd en zijn nu verdachten in verzonnen strafzaken of werden gedwongen in ballingschap te gaan. Ten minste drie vreedzame demonstranten zijn omgekomen als gevolg van politiegeweld. Tienduizenden mensen zijn onderworpen aan willekeurige arrestatie en detentie. Honderden anderen zeggen te zijn gemarteld. Deze schendingen zijn niet onderzocht en de vermoedelijke daders zijn niet aangeklaagd.
‘Horrorverhaal’
‘Het afgelopen jaar zijn duizenden vreedzame demonstranten en critici willekeurig vastgezet, gedwongen in ballingschap te gaan of ze leefden in angst voor willekeurige vervolging en gevangenisstraf. Honderden worden criminelen genoemd of zijn tot lange gevangenisstraffen veroordeeld, onder wie een kind. De mensenrechtencrisis in Belarus is een horrorverhaal waarvan het einde nog niet in zicht is’, zegt Marie Struthers van Amnesty International.
‘De misdrijven onder het internationaal recht die tegen de Belarussische bevolking zijn gepleegd, hebben geen verjaringstermijn. De rest van de wereld mag geen toeschouwer blijven. Dit hoofdstuk zal pas worden afgesloten als het laatste slachtoffer van mensenrechtenschendingen in Belarus genoegdoening heeft gekregen en alle verantwoordelijken voor de schendingen voor de rechter zijn gebracht.’
Achtergrond
Amnesty International heeft de ontwikkelingen in Belarus het afgelopen jaar op de voet gevolgd. Het heeft een rapport opgesteld waarin wordt onthuld hoe de Belarussische autoriteiten het rechtssysteem gebruiken als een repressief instrument om slachtoffers van marteling te straffen in plaats van de vermoedelijke daders. Amnesty lanceerde ook de wereldwijde solidariteitscampagne #StandWithBelarus. Daarmee werd zichtbaar gemaakt dat de represailles tegen mensen uit alle lagen van de bevolking worden genomen – vrouwen, kinderen, studenten, gepensioneerden, medici, artiesten, atleten, vakbondsleden en anderen.
