‘Jullie brieven moedigden me aan vol te houden’ – Yevgeny Vitishko
De Russische milieuactivist Yevgeny Vitishko werd in 2014 opgepakt, een dag voordat de Olympische vlam aankwam in Sotsji. Hij kwam op 22 december 2015 vrij, morgen precies een jaar geleden. Hij vertelt de invloed die de vele brieven die hij ontving op hem hadden.
Vitishko werd op 3 februari 2014, een dag voordat de Olympische vlam in Sotsji arriveerde, gearresteerd. Hij zou bij een bushalte hebben gevloekt. Eerder, in juni 2012, was de milieuactivist veroordeeld tot drie jaar voorwaardelijke gevangenisstraf. Hij had een gat gemaakt in het hek om de bouwplaats van de woning van de gouverneur van Sotsji. Hij wilde bewijs verzamelen voor de kap van zeldzame bomen op het afgezette gebied. Ook bracht hij protest-graffiti aan op het hek. Amnesty voerde actie voor zijn vrijlating en riep daarnaast mensen op hem een groetenkaart te sturen. Hieraan gaven vele duizenden mensen wereldwijd gehoor.
‘Brieven krijgen in de gevangenis is een aparte en interessante gebeurtenis. En niet alleen omdat het vaak je enige bron van informatie daar is’, zegt Vitishko. ‘Ik kreeg brieven uit veel verschillende landen, via verschillende organisaties. De meeste brieven kwamen uit Nederland, Frankrijk, Zweden, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. Ik kreeg nieuwjaars- en kerstwensen. Het waren allemaal steunbetuigingen: aanmoedigingen om vol te houden en de hoop niet te verliezen. En dat deed ik, volhouden en hoop houden.’
Vitishko vond vooral de brieven van schoolklassen en kinderen bijzonder. En gelooft dat kinderen door het schrijven van brieven leren mensen in andere landen te steunen. ‘Na verloop van tijd wilde ik zelf ook mensen helpen en me aansluiten bij organisaties als Amnesty International. Ik schrijf nu zelf brieven en probeer de acties van mensenrechtenorganisaties te volgen.’
Vitishko zat gevangen in een strafkolonie. Hij ontving daar meer dan 20.000 brieven van over de hele wereld. ‘Elke brief is belangrijk voor mij. Ik probeerde veel brieven te beantwoorden toen ik nog in de strafkolonie zat, maar ik weet niet of ze allemaal zijn aangekomen. Ik heb alle brieven meegenomen toen ik de kolonie verliet.’
Een jaar geleden kwam hij vrij. ‘Ik denk dat van dit afgelopen jaar voor mij het belangrijkste was, dat ik niet opnieuw in de gevangenis ben beland. Ik heb een enkelband om en leef daar al een jaar mee. Eens per etmaal moet ik me melden. Psychisch gaat het de hele tijd door je hoofd, dat alles wat je doet, zegt, op internet zet, een reden kan zijn voor de Russische autoriteiten om me weer terug te sturen naar de strafkolonie.’
Zijn gevangenisstraf weerhoudt Vitishko er echter niet van door te gaan met actievoeren. ‘Ik vind politieke ideeën niet belangrijk. Wat voor mij telt zijn de morele waarden van mensen en goede dingen die mensen proberen over te brengen op anderen. Daarom steun ik zulke mensen zoveel als ik kan, en dat blijf ik in de toekomst zeker doen.’
Interview en foto’s: Sofia Rusova, lid van Environmental Watch on the North Caucasus
