Azerbeidzjan: vrijlating tien gewetensgevangenen geeft sprankje hoop

De vrijlating van tien gewetensgevangenen geeft het maatschappelijk middenveld van Azerbeidzjan een sprankje hoop op afname van de onderdrukking. Op 17 maart werden zij vrijgelaten, een uur nadat het Europese Hof van de Rechten van de Mens had geoordeeld dat de detentie van mensenrechtenverdediger Rasul Jafarov in strijd was met internationaal recht.

Ondanks dit goede nieuws, zitten er nog steeds acht journalisten en mensenrechtenactivisten onterecht vast. Pas als iedereen die ten onrechte gevangenzit vrijkomt en het onderdrukken van het maatschappelijk middenveld ophoudt, kan de loftrompet geblazen worden. President Aliyev moet laten zien dat hij echt iets wil doen aan de slechte mensenrechtensituatie in zijn land door hen onmiddellijk en onvoorwaardelijk vrij te laten.

Rasul Jafarov

Mensenrechtenverdediger Rasul Jafarov, oprichter van de Human Rights Club, werkte aan zaken waarbij sprake is van politiek gemotiveerde arrestaties. Hij werd op 2 augustus 2014 gearresteerd op beschuldiging van illegale zakelijke activiteiten, belastingontduiking en machtsmisbruik. Later kwamen daar nog aanklachten wegens valsheid in geschrifte en grootschalige verduistering bij. In april 2015 werd Rasul Jafarov veroordeeld tot zesenhalf jaar gevangenisstraf. Het Europese Hof oordeelde op 18 maart 2016 dat het duidelijk was dat het monddood maken Jafarov de werkelijke reden voor zijn veroordeling en een afstraffing voor zijn activiteiten als mensenrechtenverdediger.

Jafarov gebruikte het Eurovisie Songfestival in de hoofdstad Bakoe om de wereld te wijzen op de verslechterende mensenrechtensituatie in zijn land en kreeg hierbij internationaal veel aandacht. Ook kaartte hij de slechte mensenrechtensituatie in zijn land aan bij de Verenigde Naties en de Raad van Europa.

Nog gevangen

Nog altijd zitten gewetensgevangenen in Azerbeidzjan vast. Onder hen bevindt zich Khadija Ismayilova. De onderzoeksjournaliste publiceerde enkele artikelen waarin ze corruptie en mensenrechtenschendingen in haar land aan de kaak stelt. Vlak voordat ze op 5 december 2014 werd opgepakt, openbaarde ze een lijst met politieke gevangenen.

Tot de gewetensgevangenen die nog vastzitten behoort de prominente politicus Ilgar Mammadov, ook al bepaalde het Europese Hof dat hij alleen werd gearresteerd omdat hij de regering bekritiseerde. De vooraanstaande mensenrechtenadvocaat Intigam Aliyev zit eveneens nog in de gevangenis, waar zijn gezondheid is verslechterd door onvoldoende medische zorg.

Zij kwamen vrij

De gewetensgevangenen die werden vrijgelaten zijn Rashadat Akundov, Rashad Hasanov, Omar Mammadov en Mammad Azizov, leden van de pro-democratische jeugdbeweging Nida, mensenrechtenactivisten Rasul Jafarov, Hilal Mammadov en Anar Mammadli en de oppositieleden Yadigar Sadigov, Siraj Karimov en Tofig Yagublu.