ABN Amro, ING en Rabobank negeren mensenrechten

Drie Nederlandse grootbanken leenden miljarden aan vijf mijnbouw-, olie- en gasbedrijven die betrokken zijn bij ernstige mensenrechtenschendingen. De bedrijven deden onvoldoende tot niets om de slachtoffers daarvan te compenseren.

Uit nieuw onderzoek van de Eerlijke Bankwijzer blijkt dat ABN Amro, ING en Rabobank tussen 2013 en 2016 in totaal 10 miljard euro leenden aan vijf grote mijnbouw-, olie- en gasbedrijven die betrokken zijn bij ernstige schendingen van de mensenrechten. Hieronder zijn het Zweedse Lundin Petroleum, dat tussen 1997 en 2003 naar olie zocht in Zuid-Soedan. In Zweden loopt momenteel een strafrechtelijk onderzoek naar dit bedrijf, vanwege medeplichtigheid aan oorlogsmisdaden die strijdende partijen pleegden in het gevecht om controle over de olievelden.

Zware vervuiling

Onder de andere bedrijven waar het rapport van de Eerlijke Bankwijzer op ingaat zijn Freeport-McMoran en Shell. Allebei deze bedrijven zijn betrokken bij schendingen van het recht op voedsel, werk, schoon drinkwater en gezondheid, als gevolg van zware vervuiling van water en landbouwgebied. ING leende aan de vijf bedrijven in totaal bijna 5 miljard euro. ABN Amro leende in totaal 2,4 miljard aan vier van de vijf bedrijven, en Rabobank 3,5 miljard aan twee van de vijf. NIBC, Triodos Bank, de Volksbank (inclusief ASN Bank) en Van Lanschot financierden deze bedrijven niet.

Actie ondernemen

Volgens internationale standaarden horen banken actie te ondernemen richting bedrijven die betrokken zijn bij schendingen van de mensenrechten zonder de bevolking te compenseren. ING, Rabobank en ABN Amro willen echter niet laten zien of zij dit in de praktijk doen. ‘De banken maken niet de goede afweging tussen de belangen van hun klant en de belangen van slachtoffers’, aldus Cor Oudes namens de Eerlijke Bankwijzer. ‘De Nederlandse grootbanken investeren in deze bedrijven, maar weigeren inzicht te bieden in wat zij doen om de bedrijven aan te spreken op structurele mensenrechtenschendingen.’

De Eerlijke Bankwijzer probeerde anderhalf jaar lang de banken ertoe te bewegen mee te werken aan het onderzoek. Volgens de banken was dat niet mogelijk vanwege de klantvertrouwelijkheid, maar in werkelijkheid kan het wel wanneer de klant daar toestemming voor geeft. De banken gaven desgevraagd aan geen pogingen te doen om die toestemming te verkrijgen.