10 feiten over Saudi-Arabië

Sinds de moord op de journalist Jamal Khashoggi, vorig jaar, weet Saudi-Arabië de ogen van de wereld blijvend op zich gericht. In 10 feiten wordt duidelijk waarom.

Op 19 juni 2019 publiceerde de Speciale Rapporteur van de VN een rapport dat concludeerde dat de journalist Jamal Khashoggi het slachtoffer was geworden van “een buitengerechtelijke executie waar Saudi-Arabië verantwoordelijk voor is” en dat daar “geloofwaardig bewijs voor is, wat verder onderzoek naar de persoonlijke aansprakelijkheid van hooggeplaatste Saudische overheidsdienaren rechtvaardigt, inclusief de kroonprins.”

Maar de moord op Khashoggi is slechts één ‘incident’ in een eindeloze reeks mensenrechtenschendingen van het koninkrijk.

1 – Arrestaties van vrouwenrechtenverdedigers

In mei 2018 werd een aantal prominente vrouwenrechtenverdedigers gearresteerd, geheel in lijn met de voortdurende onderdrukking van de mensenrechtengemeenschap. Na de arrestaties startte de regering een smerige lastercampagne om hen neer te zetten als “verraders”. Ze lopen het risico op een lange gevangenisstraf.

2 – Systematische discriminatie van vrouwen

Vrouwen en meisjes zijn in Saudi-Arabië nog steeds het slachtoffer van diepgewortelde discriminatie en zijn wettelijk ondergeschikt aan mannen op het gebied van huwelijk, echtscheiding, voogdij over kinderen, erfenis en andere zaken. Onder het voogdijsysteem kan een vrouw niets zelf beslissen, maar moet een mannelijk familie namens haar alle besluiten nemen.

3 – Verwoestende oorlog in Jemen

De coalitie onder leiding van Saudi-Arabië heeft een aanzienlijke bijdrage geleverd aan een al vier jaar durende, verwoestende oorlog in Jemen. Duizenden burgers, onder wie kinderen, zijn daarbij om het leven gekomen als gevolg het bombarderen en beschieten van ziekenhuizen, scholen en huizen. Amnesty International heeft herhaalde schendingen van het internationale humanitaire recht gedocumenteerd, waaronder oorlogsmisdrijven. Desondanks blijven landen als de VS, het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk lucratieve wapenovereenkomsten met de Saoedi’s sluiten.

4 – Onophoudelijke onderdrukking van vreedzame activisten, journalisten en academici

Sinds kroonprins Mohammed bin Salman aan de macht is gekomen, zijn veel uitgesproken activisten gearresteerd of veroordeeld tot lange gevangenisstraffen, alleen vanwege de vreedzame uitoefening van hun recht op vrijheid van meningsuiting, vereniging en vergadering. De autoriteiten pakken de kleine, maar luidruchtige gemeenschap van mensenrechtenverdedigers stevig aan, onder meer met behulp van antiterrorisme- en anti-cybercriminaliteitswetten.

5 – Executies

Saudi-Arabië behoort jaar in jaar uit tot de landen die de meeste mensen executeren. Jaarlijks worden tientallen mensen terechtgesteld, vaak door middel van gruwelijke openbare onthoofdingen. Wij zijn van mening dat de doodstraf in strijd is met het recht op leven, en wreed, onmenselijk en vernederend is. Bovendien is er nergens ter wereld het bewijs geleverd dat de doodstraf een afschrikkende werking heeft op criminelen. Maar toch blijft Saoedi-Arabië mensen ter dood veroordelen en executeren, na zeer oneerlijke processen. Tot nu toe heeft Saudi-Arabië in 2019 104 personen geëxecuteerd, waaronder op één dag in april alleen al 37.

6 – Wrede, onmenselijke of vernederende straffen

De Saudische rechtbanken bestraffen veel misdrijven met geseling, vaak na oneerlijke processen. Raif Badawi werd veroordeeld tot 1000 zweepslagen en 10 jaar gevangenisstraf voor het schrijven van een blog. Sommige misdaden worden bestraft met amputaties en kruisamputaties, die steevast neerkomen op marteling.

7 – Stelselmatig martelen

Voormalige gedetineerden, aangeklaagden en anderen hebben Amnesty International verteld dat het gebruik van marteling en andere vormen van mishandeling door de veiligheidstroepen nog steeds wijdverbreid is en dat de verantwoordelijken nooit voor de rechter worden gebracht.

8 – Geïnstitutionaliseerde religieuze discriminatie

De leden van de shi’a-minderheid in het koninkrijk worden nog steeds geconfronteerd met een diepgewortelde discriminatie, wat hen beperkt in hun mogelijkheden om bij de overheid of elders te werken. Tal van sjiitische activisten zijn ter dood veroordeeld of kregen lange gevangenisstraffen voor hun vermeende deelname aan de protesten tegen de regering in 2011 en 2012.

9 – Vuile was moet binnen blijven

Het is bekend dat de Saudische autoriteiten strafmaatregelen nemen tegen vreedzame activisten en familieleden van slachtoffers die contact opnemen met onafhankelijke mensenrechtenorganisaties, zoals Amnesty International, of met buitenlandse diplomaten en journalisten.

10 – De moord op Jamal Khashoggi

Na de afschuwelijke moord op Jamal Khashoggi, riep Amnesty International de secretaris-generaal van de VN, Antonio Guterres, op om een onafhankelijk onderzoek van de VN in te stellen naar de omstandigheden van de buitengerechtelijke executie van Khashoggi, mogelijke martelingen en andere misdaden en schendingen. Na de publicatie van het VN-rapport over de moord op Khashoggi riep Amnesty International ook op tot een onafhankelijk strafrechtelijk onderzoek om de waarheid aan het licht te brengen.