Wie zijn de plukkers in ‘de groentetuin van Europa’?

Veel groenten en fruit die in onze supermarkten liggen worden in Zuid-Spanje verbouwd. Bijna alle werknemers daar zijn migranten. Vaak worden ze onderbetaald en hebben ze geen papieren.  

Was hangt te drogen in een ongebruikte kas in de Spaanse regio Almería. Arbeidsmigranten wonen er in verlaten huizen, boerderijen en open ruimtes. Was hangt te drogen in een ongebruikte kas in de Spaanse regio Almería. Arbeidsmigranten wonen er in verlaten huizen, boerderijen en open ruimtes.
© Rob Hornstra / The Europeans

Tussen de kassen van Níjar en Campohermoso in het zuiden van Spanje ligt een sloppenwijk. Amadu (foto rechts) woont in de Ghanese straat. Hij heeft geen werkvergunning in Spanje, maar hij loopt wel iedere dag tussen de kassen door naar de weg, in de hoop dat hij daar opgepikt wordt door een van de werkgevers uit het gebied om ergens een dag groente of fruit te komen plukken. Amadu heeft een snee in zijn voet. Geld voor de dokter heeft hij niet, daarom probeert hij de wond met plakjes gember te verzorgen.  

De Ghanese Amadu loopt elke dag naar de weg in de hoop daar opgepikt te worden door een werkgever.
© Rob Hornstra / The Europeans
De Ghanese Amadu loopt elke dag naar de weg in de hoop daar opgepikt te worden door een werkgever.
Dun plastic wappert boven de kassen. Zonne-energie is hier in overvloed, dus de kassen worden niet verwarmd.
© Rob Hornstra / The Europeans
Dun plastic wappert boven de kassen. Zonne-energie is hier in overvloed, dus de kassen worden niet verwarmd.
De burgemeester van de Ghanese straat in de sloppenwijk geeft bij elke ontmoeting een andere naam op. Het vertrouwen in journalisten en de overheid is laag. Ondanks hun essentiële rol in de economie leven veel migranten hier in dagelijkse onzekerheid over hun werk en inkomen.
© Rob Hornstra / The Europeans
De burgemeester van de Ghanese straat in de sloppenwijk geeft bij elke ontmoeting een andere naam op. Het vertrouwen in journalisten en de overheid is laag. Ondanks hun essentiële rol in de economie leven veel migranten hier in dagelijkse onzekerheid over hun werk en inkomen.
Een plukker zit op een bed, in een van de weinige stenen huisjes in de sloppenwijk.
© Rob Hornstra / The Europeans
Een plukker zit op een bed, in een van de weinige stenen huisjes in de sloppenwijk.

De regio Almería staat bekend als ‘de groentetuin van Europa’. 29 procent van het fruit en 20 procent van alle groenten in de Europese Unie worden in Spanje verbouwd. Rijen kassen van wit plastic strekken zich kilometers ver uit. Paprika’s, tomaten, komkommers en aubergines floreren hier in de warmte.   

Maar achter die glanzende groenten schuilt een minder glamoureuze wereld: de teelt en oogst draaien grotendeels op de arbeid van ongedocumenteerde en onderbetaalde arbeidsmigranten. Zij hopen hier een leven op te bouwen en hun familie in hun thuisland te kunnen ondersteunen, maar ze werken in de hitte, leven in sloppenwijken waar het naar afval stinkt en ze hebben geen toegang tot sociale voorzieningen of gezondheidszorg. Voor drinkwater moeten ze soms honderd meter lopen. Perspectief op een betere toekomst is er niet.  

Van boerderij tot verpakkingsbedrijf, bijna alle werknemers in Zuid-Spanje zijn migranten.
© Rob Hornstra / The Europeans
Van boerderij tot verpakkingsbedrijf, bijna alle werknemers in Zuid-Spanje zijn migranten.
In deze kas worden twee keer per jaar courgettes geoogst. De boer, Hadi Slimane, kwam zelf ooit als migrant naar Spanje en begon als plukker. Hij baat nu zelf enkele velden uit.
© Rob Hornstra / The Europeans
In deze kas worden twee keer per jaar courgettes geoogst. De boer, Hadi Slimane, kwam zelf ooit als migrant naar Spanje en begon als plukker. Hij baat nu zelf enkele velden uit.

De serie Onzichtbare groenteplukkers is gemaakt door fotograaf Rob Hornstra en schrijver Arnold van Bruggen en laat zien wat er schuilgaat achter kleurrijke groenten en fruit in onze schappen. Het duo bezocht de regio meerdere keren voor het project The Europeans. Voor dat project reizen Hornstra en Van Bruggen tien jaar lang – van 2020 tot 2030 – door twintig regio’s in Europa, op zoek naar de hedendaagse Europeaan. Zijn de ongedocumenteerde groenteplukkers, die krampachtig buiten de maatschappij worden gehouden maar die zo nauw betrokken zijn bij het voedsel dat we eten, misschien net zozeer Europeaan als jij en ik?   

De Spaanse regering kondigde onlangs aan om jaarlijks 300 duizend migranten een verblijfsvergunning te geven, zodat ze recht krijgen op zorg en goede arbeidsomstandigheden. Het vergrijzende Spanje is dan tegelijkertijd zelf ook verzekerd van genoeg werkkrachten. Is dat dan een eerste stap naar een beter leven voor mensen als Amadu en de andere plukkers op deze foto’s? Een einde aan de uitbuiting achter de perziken en citroenen, die in onze supermarkten onder een verkoelende nevelmachine liggen, en die we gedachteloos in ons mandje leggen en afrekenen voor een bedrag dat geen recht doet aan de prijs die Amadu betaalt.

In het kleine citroenverpakkingsbedrijf El Jardinero hangen talloze bidprenten en lokale heiligen aan de muur. Afgezien van de eigenaar werken hier alleen migranten uit Marokko.
© Rob Hornstra / The Europeans
In het kleine citroenverpakkingsbedrijf El Jardinero hangen talloze bidprenten en lokale heiligen aan de muur. Afgezien van de eigenaar werken hier alleen migranten uit Marokko.
Een paar maanden per jaar werken deze Marokkaanse vrouwen bij El Jardinero, een klein familiebedrijf in Blanca. De rest van het jaar werken ze in het huishouden.
© Rob Hornstra / The Europeans
Een paar maanden per jaar werken deze Marokkaanse vrouwen bij El Jardinero, een klein familiebedrijf in Blanca. De rest van het jaar werken ze in het huishouden.
In een klein fabriekje worden citroenen gesorteerd op maat en kwaliteit.
© Rob Hornstra / The Europeans
In een klein fabriekje worden citroenen gesorteerd op maat en kwaliteit.

Bekijk ook deze beeldverhalen