Voor of tegen? Vader-schapsverlof moet langer zijn en volledig doorbetaald worden

Sinds augustus krijgen ouders die ouderschapsverlof opnemen gedurende negen weken 70 procent van hun salaris doorbetaald. Alfred van Delft vind dit een goed systeem, want: ‘nu kun je een goede afweging maken of je je werktijd wil besteden aan werk of zorg.’ Volgens Robin de Jong is het systeem nog steeds oneerlijk: ‘Wel of geen verlof opnemen moet niet afhangen van de vraag: kan ik het betalen?’

VOOR: Robin de Jong

Ouderschapsverlof volledig doorbetalen 

‘Wel of geen verlof opnemen moet niet afhangen van de vraag: kan ik het betalen? Sinds 2020 krijgen partners vijf weken aanvullend geboorteverlof voor 70 procent doorbetaald. Dat moet je opnemen binnen zes maanden na de geboorte. Ook krijgen ouders sinds deze zomer 9 van de 26 weken ouderschapsverlof voor 70 procent doorbetaald. Dat mogen ze opnemen tot het kind 8 jaar is. Er zijn de laatste jaren veel stappen gezet, maar nog niet genoeg. Geboorte- en ouderschapsverlof mogen wel 100 procent doorbetaald worden. Een gelijke verdeling van zorg en werk tussen mannen en vrouwen moet nog veel meer in ons systeem komen.’ 

Hardnekkige machocultuur 

‘Vooral mensen in minder goed betaalde beroepen nemen nu geen verlof op. In sommige sectoren bestaat een hardnekkige machocultuur. Een cultuuromslag onder werkgevers is nodig, al zijn er al wel enkele bedrijven die de 70 procent aanvullen tot 100 procent. Ik vind dat er niet veel aandacht aan deze nieuwe regelgeving is besteed. Misschien bewust, omdat als veel vaders er gebruik van gaan maken, dit veel geld gaat kosten en vanwege het tekort op de arbeidsmarkt.’  

Ideaal: beide ouders een jaar verlof 

‘Er wordt steeds meer bekend over het belang van de eerste duizend dagen van een kind. Als vader of partner begin je met een achterstand, want de moeder bouwt al tijdens de zwangerschap een fysieke band met het kind op. We zijn nog maar recent van twee naar vijf dagen volledig betaald geboorteverlof gegaan. Maar een jaar betaald verlof na de geboorte voor beide ouders, zoals in sommige Scandinavische landen, zou ideaal zijn.’  

Veel voordelen 

‘Een verlofperiode van bijvoorbeeld een jaar is een grote investering, maar uiteindelijk bespaar je er als maatschappij geld mee. Kinderen die een goede band met hun vader hebben belanden minder snel in de criminaliteit en hebben betere schoolresultaten, zoals verschillende onderzoeken laten zien. Er ontstaat meer gelijkwaardigheid thuis, de loonkloof en het glazen plafond zullen verminderen en de arbeidsdeelname van vrouwen zal toenemen. En vaders die een betere werk-privébalans ervaren, zijn op het werk productiever en meer betrokken bij de organisatie. Sinds corona staan er gelukkig al wel meer vaders op het schoolplein.’ 

TEGEN: Alfred van Delft

Genoeg bestaande mogelijkheden 

‘Ouderschapsverlof is belangrijk en zeker voor vaders heeft Nederland het been flink bijgetrokken de afgelopen periode. Het feit dat je 70 procent en niet 100 procent van je loon doorbetaald krijgt, zorgt ervoor dat je een goede afweging maakt of je je werktijd wil besteden aan werk of zorg. Als je zorgen voor je kind belangrijk vindt, kun je ervoor kiezen om tijdelijk minder inkomsten te hebben.’  

Grote hobbel voor kleine werkgevers 

‘Verlof opnemen moet uiteraard in afstemming met de werkvloer plaatsvinden want als ondernemer moet je ook voor de continuïteit van je bedrijf zorgen. De huidige krapte op de arbeidsmarkt maakt het niet makkelijker: als een collega negen weken weg is, kan dat zeker voor kleine werkgevers best een grote hobbel zijn. Hoewel het recht er is en je het mensen misschien heel graag gunt. Je moet wel iemand extra inhuren of de taken anders verdelen.’ 

 Zelf meebetalen 

‘Het huidige verlofstelsel is ingewikkeld en moet nodig gestroomlijnd worden. Het extra verlof dat er is gekomen wordt gefinancierd uit hogere premies die werkgevers betalen, maar we kunnen niet de rekening van al dit soort wensen blijven doorschuiven naar werkgevers. Dus moet de overheid of moeten werknemers zelf een groter deel gaan betalen als ze meer verlof willen.’  

Luiers verschonen in het weekend 

‘Als vader vind ik dat we in Nederland ons wel eens te makkelijk verschuilen achter de moeders. Je moet samen je fair share pakken in de zorg voor je kinderen. Dat kan ook buiten werktijd, want er zitten maar liefst 24 uren in een dag. Je kunt ook ’s nachts eruit gaan als je kind wakker wordt of in het weekend de luiers verschonen. Dat is misschien nog wel belangrijker dan het precieze aantal weken verlof. Onze deeltijdcultuur met vooral veel vrouwen die minder gaan werken zit ons in de weg. Hetzelfde geldt voor het verschil in beloning tussen mannen en vrouwen.’