Prof. Soortkill: ‘Er zijn veel grotere problemen dan wel of niet woke zijn’
Vijf gewetensvragen aan Prof. Soortkill (30), schrijver uit de Bijlmer. Hij schreef een column voor NRC en het boek Smibologie Volume 1: Each one teach one. Ook richtte hij de Smibanese University op, waarin ‘Smib’ verwijst naar de ‘Bims’, ofwel: de Bijlmer.
Bent u ‘woke’?
‘Ik zie mezelf niet als onderdeel van die beweging. Ik vind dat mensen hun eigen gemeenschap moeten bevorderen. Anderen hoeven dat niet te doen en we moeten ook niet gaan wachten tot mensen ons gaan helpen. Het hebben over de vraag of bepaalde woorden wel of niet goed zijn om te gebruiken, vind ik een soort micromanagement, terwijl we te maken hebben met veel grotere problemen. Daar hou ik me liever mee bezig. Pick your battles.’
Kun je je eigen maatschappelijke positie veranderen?
‘Het kolonialisme is gebaseerd op een gevoel van superioriteit en de slachtoffers daarvan hebben automatisch een minderwaardigheidsgevoel. Mijn ouders verhuisden voor mijn geboorte van Suriname naar Nederland. Vroeger dacht ik dat zwarte mensen lui en minder intelligent zijn. We zijn heel erg gebrainwasht. Pas later ben ik gaan begrijpen waar zulke ideeën vandaan komen en welke rol overheden daarin hebben gespeeld. Ik ben me gaan verdiepen in slavernij en kolonialisme en ben die stigma’s gaan ontmantelen. Ik ben opgegroeid in een achterstandswijk. Veel mensen daar denken dat je die realiteit niet kunt veranderen. Ik wil mensen wakker schudden: het zijn tijdelijke omstandigheden, ontworstel je eraan. Daarvoor is het belangrijk om kennis te hebben van je eigen geschiedenis: als je niet weet waar je vandaan komt, weet je ook niet waar je naartoe kan.’
Geven we iedereen gelijke kansen in het onderwijs?
‘Onderadvisering is nog steeds een groot probleem. Er is een diepgeworteld idee dat zwarten, mensen uit probleemwijken, het beste met hun handen kunnen werken. Ik dacht vroeger ook dat ik dom was. Mijn nichtje heeft onlangs vwo-advies gekregen en ging met haar moeder naar een open dag. Daar ging een leraar haar uitleggen welke mogelijkheden je allemaal op het vmbo hebt.’
Excuses voor het slavernijverleden: een goede zaak?
‘Beter dan excuses is ons gewoon met rust laten. Nederland wil nog steeds een vinger in de pap houden, net zoals Frankrijk dat doet in Afrika. Dat moet ophouden. Als je eerst jarenlang onderzoek moet doen naar de rol van Nederland, hoe oprecht zijn die excuses dan? Het meest gênante was wel dat ze minister Franc Weerwind, een Surinamer, naar Suriname hebben gestuurd om de excuses over te brengen. Daar was de reactie: rot op met die excuses. Als je het meent, stuur dan de minister-president of de koning.’
Mag je geweld gebruiken om voor je rechten op te komen?
‘Ja, ik denk het wel, als er wetten zijn die niet goed zijn. Zoals in de tijd van segregatie, toen zwarte mensen niet dezelfde faciliteiten mochten gebruiken als witte mensen. Dan mag je ertegen optreden, by any means necessary, zoals Malcolm X zei. De Black Panthers zijn in de media als gewelddadige groep bestempeld, maar zij waren niet per se voorstanders van geweld. Zij moesten hun eigen mensen wel beschermen met wapens. Op het moment dat je wordt aangevallen, moet je je ook kunnen verdedigen.’
Soortkill is een pseudoniem. Het is straattaal voor ‘soort gozer’. Zijn echte naam maakt Prof. Soortkill niet bekend.