Krankzinnig en vol vertrouwen

Een Viking uit Bennebroek, een negentiende-eeuwse natuurfilosoof en de A12-blokkade: hoe de klimaatramp allerlei uiteenlopende kwesties verbindt.

Mag je een democratisch tot stand gekomen wet overtreden om voor je rechten op te komen? De Amerikaanse filosoof Henry David Thoreau (1817-1862) vond van wel: hij weigerde belasting te betalen omdat hij een overheid die slavernij goedkeurde, niet wilde steunen. Een principiële actie van burgerlijke ongehoorzaamheid die onder meer Gandhi en Martin Luther King inspireerde.

Thoreau zou zich, als hij nu leefde, zeker hebben aangesloten bij de actiegroep Extinction Rebellion. En dan niet zozeer als voorloper van de klimaatbeweging (hij pleitte in zijn tijd al voor natuurbehoud), maar vooral vanwege de bewuste wetsovertredingen zoals wegblokkades. Hij zou het helemaal eens zijn met acteur Sieger Sloot, die in de nieuwe rubriek Gewetensvragen uitlegt waarom het legitiem kan zijn om iets te doen wat niet mag: het doel is om de aandacht te richten op de klimaatcrisis en alle andere, legale wegen zijn al vergeefs begaan.

Klimaatverandering zal, zoveel is zeker, door droogte en overstromingen ook leiden tot nieuwe vluchtelingen. Dit inspireerde jong talent Khaled al Bokaee tot het fictieverhaal ‘Wat als… een stormvloed Nederland verzwelgt?’. Hij verraste ons met geestige, rake typeringen van Nederlanders, zoals de Vikingachtige verschijning van Daan uit Bennebroek die ongewild in Syrië belandt.

Al Bokaee (28) vluchtte zelf zeven jaar geleden uit Damascus en net als Daan stapte hij in een boot, ‘zonder enig idee waarnaartoe: een sprong in het diepe, krankzinnig en tegelijk vol vertrouwen’. Het bracht hem naar Nederland waar hij inmiddels twee masters aan de Universiteit Leiden doet. Veilig geland.