Oorlog du jour

In de zomer van 2023 deed ik mee in De Balie aan een discussiebijeenkomst met een aantal schrijvers over democratie en Europa. Het ging ook over de oorlog tussen Oekraïne en Rusland, dat was toen de oorlog du jour. Iemand in het publiek merkte op dat de Russische moeders niet genoeg van hun zonen hielden en dat dat een van de redenen was voor deze oorlog. Tot mijn verbazing leek een deel van het publiek deze opmerking niet alleen voor waar te houden, maar zelfs prachtig te vinden. Geen oorlog zonder propaganda. 

Als het gaat om Israël en Palestina of Israël en Hamas is het vermoedelijk nog moeilijker dan in het geval van Oekraïne waarheidsvinding en propaganda van elkaar te scheiden. 

Koloniaal

Is Israël een koloniale staat die in zijn geheel moet worden gedekoloniseerd of is Israël het legitieme ‘thuisland’ van het Joodse volk? 

Als Israël een koloniale staat is, dan nauwelijks meer dan pakweg Australië of Amerika. Misschien moeten de Israëlische Joden terugkeren naar de landen waar ze ooit vandaan kwamen maar ik ben benieuwd wat dat voor gevolgen heeft voor de landen en continenten van herkomst, Europa, Irak en Ethiopië onder andere. We hebben het over circa zeven miljoen mensen. 

Aan het eind van de Tweede Wereldoorlog waren circa veertig miljoen mensen in Europa ontheemd, tussen de 13,5 en 16,5 miljoen Duitsers verloren hun huis in het oosten van Europa, maar over deze gedwongen volksverhuizing ná de oorlog werd weinig gesproken. Dit zijn andere tijden. 

Bloedige oorlog

Anders dan de overvloedige aandacht doet vermoeden is het Palestijns-Israëlische conflict bij lange na niet een van de bloedigste. Sinds 1860 zijn circa 120 duizend mensen (Palestijnen, Joodse Israëliërs, Arabieren) gedood bij dit conflict. Tijdens de burgeroorlog in Syrië zijn sinds begin 2011 zeker een half miljoen mensen vermoord. 

In de oorlogen in Congo zijn vanaf 1997 tot nu ongeveer zeven miljoen mensen gedood.  

Er zijn een aantal verklaringen voor de bovenmatige interesse in het Israëlisch-Palestijnse conflict. De Holocaust. De gedachte dat Israël bij uitstek het land is waar alle zonden van het Westen (kolonialisme, onderdrukking van de inheemse bevolking) zijn geconcentreerd. En de religieuze component, Israël/Palestina blijft het heilige land. 

Verscheidene weldenkende mensen hebben opgeroepen tot een internationale vredesmacht. In theorie een prachtig idee. In praktijk is een vredesmacht zelden effectief. In 2018 was ik in Libanon bij Unifil op bezoek.

Anders dan de aandacht doet vermoeden is het Palestijns-Israëlische conflict bij lange na niet een van de bloedigste

Mooi hoor, maar in hoeverre deze vredesmacht heeft bijgedragen aan de relatieve rust op de grens van Libanon en Israël van 2006 tot en met oktober 2023 is de vraag. 

Daarnaast kunnen internationale vredestroepen makkelijk doelwit worden van terroristische aanslagen. 

Zo luidt de vraag in Europa, Amerika en elders: wie wil sterven voor Gaza of Tel Aviv? Zoals in het voorjaar van 2022 de vraag was: wie wil sterven voor Kyiv? 

Het antwoord is bekend.