‘We hebben het vertrouwen van Russische mensenrechtenverdedigers geschonden’
De afgelopen weken had ik buikpijn. Wat begon met een besluit op ons internationale hoofdkantoor werd wereldnieuws: Poetins bekendste criticus, Aleksej Navalny, wordt door Amnesty niet langer als gewetensgevangene beschouwd.
De gedachte hierachter: Navalny zou zo’n tien jaar geleden in uitspraken hebben aangezet tot vijandigheid, discriminatie of geweld (haatspraak) tegen migranten en dit nooit hebben herroepen. De Amnesty-kwalificatie ‘gewetensgevangene’ is alleen voor mensen die vastzitten vanwege het uiten van hun mening en die geen geweld hebben gebruikt of haatspraak hebben gebezigd. Binnen Amnesty Nederland, maar ook binnen de internationale beweging, leven veel vragen over hoe dit heeft kunnen gebeuren en waarom. De gewraakte uitspraken van Navalny hebben immers niets te maken met zijn meest recente arrestatie en gevangenschap. Amnesty Nederland stelde een aantal kritische vragen die worden meegenomen in een intern onderzoek dat op dit moment wordt uitgevoerd. Wij zijn in afwachting van de uitkomsten. We ontvingen ook veel vragen uit onze achterban.
Niemand hoort in een strafkolonie omdat hij strijdt tegen corruptie
Het doet me pijn te zien dat een aantal mensen dat al heel lang aan Amnesty verbonden was, vanwege deze zaak hun vertrouwen in ons hebben opgezegd en hun lidmaatschap hebben beëindigd. Maar mijn buikpijn zit hem vooral in het feit dat we als Amnesty International de strijd voor de vrijlating van Navalny hebben geschaad. Dat we munitie hebben verschaft aan de propagandamachine van het Kremlin, die al tijdenlang mensenrechtenverdedigers probeert zwart te maken. Dat we het vertrouwen van Russische mensenrechtenverdedigers hebben geschonden. Niemand hoort in een strafkolonie te zitten omdat hij of zij strijdt tegen corruptie. Ook Navalny niet. Punt. Ongeacht zijn uitspraken uit het verleden. Daarover is iedereen binnen Amnesty het eens. Wij blijven ons dan ook inzetten voor zijn onmiddellijke en onvoorwaardelijke vrijlating. En we zetten alles op alles om het geschonden vertrouwen terug te winnen.