Moet je activistisch zijn, als je tot een minderheid behoort?

Moet je je uitspreken over ongelijkheden wanneer je deel bent van een minderheid? Deze keer in ‘Voor & tegen’: Fleur Pierets en Babah Tarawally.

VOOR: Fleur Pierets

Fleur Pierets
© David Degelin
Fleur Pierets (1973) is een Belgische kunstenaar, schrijver en lhbti-activist. In 2017 begon ze met haar vrouw Julian een project: trouwen in alle 22 landen waar het homohuwelijk legaal is (nu zijn dat er 28). Helaas overleed Julian na vier huwelijken. Hierover schreef Pierets het boek Julian.

Verplichting

‘Als witte, geprivilegieerde queer vrouw voel ik de verplichting om in actie te komen. Ik vind dat ik een standpunt moet innemen zolang niet iedereen gelijk behandeld wordt en gelijke kansen krijgt. Zolang er kinderen zijn die worstelen met hun geaardheid en zolang er landen zijn waar je de doodstraf kunt krijgen voor homoseksualiteit.’

Ruimte voor actie

‘Ik zou er persoonlijk niet mee kunnen leven als ik niets zou doen. Maar natuurlijk begrijp ik dat je geen actievoert voor homorechten als je in een land woont waar homoseksualiteit verboden is. Of als je een single moeder bent hier met drie kinderen en twee jobs en de energie niet hebt om dit te doen. Ik heb die ruimte wel.’

Verantwoordelijkheid nemen

‘In de VS overwegen 1,8 miljoen kinderen om zelfmoord te plegen omdat ze gay zijn. In 72 landen is homoseksualiteit nog verboden en in twaalf landen kun je er de doodstraf voor krijgen. Mensen weten dat soort dingen niet en ik vind het belangrijk om deze informatie naar buiten te brengen. Mensen lezen mijn boeken en ik heb 12 duizend volgers op Instagram. Dus ik wil die verantwoordelijkheid nemen.’

Verhalen over queer vrouwen

‘In het verleden hebben activisten ook gestreden voor lhbti- en vrouwenrechten. Daarom kunnen we nu hier hand in hand lopen met iemand van hetzelfde geslacht en mogen vrouwen stemmen. Maar we zijn er nog lang niet. Daarom moeten we in actie komen voor de mensen die na ons komen.’

 

TEGEN: Babah Tarawally

Babah Tarawally
© Mirjam van den Berg
Babah Tarawally (1972) is schrijver, journalist, trainer en columnist bij Trouw. Hij vluchtte in de jaren negentig uit Sierra Leone vanwege het oorlogsgeweld en kreeg na zeven jaar een verblijfsvergunning. Hij schreef twee romans en het autobiografische verslag Gevangen in zwart-witdenken: En hoe we kunnen ontsnappen.

Recht om te zwijgen

‘Ik neem minderheden die niet actievoeren niets kwalijk. Het is geen verplichting. Sommige mensen hebben andere dingen aan hun hoofd, of ze denken dat het geen zin heeft als zij wat doen. Ik laat iemand graag in zijn waarde. Je hebt het recht om te zwijgen. Niet iedereen is een geboren activist. Die mensen wil ik graag beschermen. Laten we alsjeblieft ophouden met ze bekritiseren, of ze proberen te dwingen tot iets. Het kan zijn dat je helemaal geen energie hebt om actie te voeren en daar heb ik ook alle begrip voor. Laat ze met rust!’

Voetsoldaten en schrijvers

‘We vinden meestal dat activisten de mensen zijn die op de barricaden gaan staan en hun stem laten horen bij protesten of op sociale media, niet degenen achter de schermen. Maar binnen elke emancipatiebeweging heb je verschillende soorten strijders nodig: de voetsoldaten die gaan demonstreren, en de filosofen en schrijvers, zoals ik.’

Cola-light-activist

‘Ik ben een soort cola-light-activist. Bij een demonstratie tegen Zwarte Piet kom ik als getuige, om erover te schrijven. Soms vragen demonstranten me dan om met hen mee te doen, maar dat is niet mijn rol. Het is ook belangrijk dat er journalisten zijn die vanuit het perspectief van een minderheid schrijven. Onlangs schreef ik in mijn column dat ik geweigerd was bij een discotheek. Hierdoor en doordat ik het gesprek ben aangegaan met de eigenaar, politie en wethouder, dragen de portiers sinds kort bodycams, een op de kleding geplaatste camera.’

Wij-zijdenken doorbreken

‘We zitten in een tijd van veel polarisatie. Niemand luistert naar elkaar. Maar niet iedereen hoeft dezelfde mening te hebben, ook niet binnen een minderheidsgroep. Ik ben zeker geen keiharde activist, want ik sta altijd open voor discussie. Ik vind het belangrijk om te luisteren naar andere meningen, de verbinding te zoeken en genuanceerd kritiek te leveren in mijn columns. Keihard roepen werkt averechts. Ik wil graag het wij-zijdenken doorbreken zodat we weer bij elkaar komen.’

Lees ook